Διαβούλευση έκτακτης ανάγκης EU για ακριβή ενέργεια και «ανεκτίμητο» λίπασμα

De energieministers van de EU-landen komen vanwege de energiecrisis voor spoedberaad bijeen, mogelijk al eind deze week. De stijgende gasprijzen leiden tot sluiting van steeds meer kunstmestfabrieken, waardoor de Europese landbouw  zonder kunstmest dreigt te komen zitten. 

Vorige week besloten twee Poolse kunstmestproducenten, Azoty en  Anwil, de productie te staken. Ook het Noorse Yara, met onder andere een vestiging in Sluiskil, schort de productie deels op. Het besluit kwam minder dan 24 uur nadat de grootste kunstmestfabriek van Groot-Brittannië ermee stopte. Ongeveer tweederde van de Europese kunstmestproductie ligt door de hoge gasprijzen inmiddels stil.

Europa importeerde bijna 40% van de kunstmest uit Rusland. Voor bijna de helft van de voedselproductie worden minerale meststoffen gebruikt. Veel boeren kunnen de huidige extreem hoge prijzen gewoonweg niet langer betalen.

Poolse agrarische organisaties hebben de noodklok geluid en zeggen dat de voedselproductie dit najaar stil komt te liggen. Ze wijzen er op dat CO2 een bijproduct van de productie van kunstmest is, wat ze nodig hebben als verdovingsmiddel in de vele Poolse varkensslachterijen.

De hoge gasprijzen zijn een rechtstreeks gevolg van de Europese sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne. Poetin betaalt die oorlog met de winsten op de verkoop van zijn olie en gas. De EU-landen besloten daarom niet langer Russische olie in te kopen, en zo snel mogelijk van het Russische aardgas af te willen.

Maar het verminderen van Russische import zal enkele jaren duren voordat EU-landen andere leveranciers hebben gevonden en voordat er alternatieven zijn ontwikkeld.

Ook besloten de ministers in juni dat de EU-landen hun wintervoorraden ‘tot elke prijs’ zoveel mogelijk moesten opvullen ‘zodat we niet in de kou komen te zitten als de Russen de toevoer afknijpen’. Daarop heeft Rusland de leveringen aan EU-landen al ingeperkt waardoor de gasprijzen op de internationale markten enorm zijn gestegen.

Door de slinkende kunstmestvoorraden zullen de prijzen hoog blijven, wat een bedreiging kan vormen voor de voedselproductie, als landbouwers gedwongen worden minder te produceren omdat er geen kunstmest meer te krijgen is. Daardoor dreigt ook voedsel voor de consument nog duurder te worden.