De Nederlandse Europarlementariër Kim van Sparrentak (GroenLinks) is ontevreden over het treinreizen-akkoord dat de EU-ministers en een Europarlementscommissie vorige week overeen kwamen. Ze spreekt van een gemiste kans.
“Als we de passagiersrechten nou echt zouden verbeteren, overtuigen we meer mensen om de trein te nemen en het klimaat te helpen. Jammer genoeg wordt deze kans gemist”.
Ook de koepelorganisatie van consumentenorganisaties is teleurgesteld, zo meldt Treinreizagers.nl Directeur Monique Goyens van de Europese koepelorganisatie BEUC noemt het ook een gemiste kans dat de reizigersrechten amper verbeterd worden. “Er zijn enkele kleine verbeteringen. Maar de EU-landen kunnen nog steeds voor nieuwe bepalingen allerlei vrijstellingen verlenen en passagiersrechten zullen daarmee worden verzwakt”.
Verschillende experts kritiseren de afspraken die nu tussen de Transportminiisters en de parlementscommissie zijn gemaakt.. Bijvoorbeeld door Elmer van Buuren, voorzitter van de Stichting Train2EU. Die stichting heeft als doel om de internationaal reizen met de trein te verbeteren.
De grote achteruitgang zit vooral in een nieuwe brede clausule waardoor spoorbedrijven straks bij treinvertraging een beroep op overmacht kunnen doen. Daardoor hoeven ze in veel gevallen geen geld meer uit te keren. Ook bij een eventuele nieuwe pandemie kunnen spoorwegmaatschappijen zich daar straks achter verschuilen, denkt Van Buuren.
Het nieuwe akkoord is de uitkomst van een onderhandelingsproces van 3 jaar. Het treedt pas in werking als de EU-landen ermee instemmen. De kans dat die daar nog een stokje voor gaan steken lijkt klein. Immers, die nationale regeringen zijn juist de aandeelhouders van die staatsbedrijven. En zij hebben juist via een succesvolle lobby de ambitieuze plannen van de Europese Commissie en het Europees Parlement weten te frustreren.
Toch zijn alle betrokkenen erover eens dat er behalve verslechteringen ook verbeteringen zijn. “We doen één stap vooruit, maar tegelijkertijd twee stappen terug” vat Van Sparrentak samen. Een verbetering is bijvoorbeeld dat in de toekomst alle nieuwe treinen ruimte moeten bieden aan minimaal vier fietsen aan boord. Dat geldt voor nieuwe treinen en voor treinen die vanaf 2023 gerenoveerd worden.
Een andere verbetering wordt gerealiseerd is voor gehandicapten. Reizigers met beperkte mobiliteit moeten de vervoerder straks 24 uur van tevoren op de hoogte brengen van hun reisplannen, dat is nu volgens de Europese eisen nog 48 uur. Van Buuren: “Nederland laat al zien dat één uur van tevoren mogelijk is. In dat licht is dit wel een relatief mager resultaat.”