EU-landen verminderen gasgebruik maar twijfels over betaalbaarheid

De EU-landen hebben besloten komend jaar het gasgebruik 15 procent terug te dringen. Daarmee willen de Europese landen hun afhankelijkheid van import van gas en olie uit Rusland terugdringen. De Europese Commissie presenteerde vorige week het noodplan omdat ze er geen vertrouwen in heeft dat het Russische gas zal blijven vloeien.

Het is de bedoeling dat de komende maanden 45 miljard kubieke meter gas minder wordt geconsumeerd. Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie zegt dat met de deal ‘er stevige fundamenten zijn gelegd voor de onontbeerlijke solidariteit tussen de lidstaten in het licht van de energiechantage van Poetin’. 

De Europese Rekenkamer vermoedt dat de plannen van de Europese Commissie niet zullen volstaan om Europa tegen 2030 onafhankelijk te maken van gas en olie uit Rusland. De financiering van het zogenaamde voorbereide programma is mogelijk ontoereikend, waarschuwt de Rekenkamer.

De Europese Commissie heeft een pakket maatregelen opgesteld om de Europese lidstaten af te koppelen van gas, olie en kolen uit Rusland. In 2030 zou de EU volledig onafhankelijk moeten zijn van Moskou. Het plan, RePowerEU gedoopt, voorziet extra investeringen in onder meer hernieuwbare energie dat kan oplopen tot 300 miljard euro.

Het geld komt onder meer uit het grotecoronaherstelfonds. Daarnaast wil de Commissie voor 20 miljard euro extra emissievergunningen veilen en kunnen EU-landen fondsen overhevelen die voor landbouw of cohesiebeleid zijn bestemd. 

Maar volgens de Rekenkamer is dat plan deels op los zand gebouwd, omdat veel afhankelijk is van de bereidheid van de lidstaten om aanspraak op te maken op subsidie uit het coronaherstelfonds, omdat daaraan voorwaarden kunnen worden verbonden.

Bovendien zou het geld volgens dezelfde verdeelsleutel worden verdeeld, maar spelen hier heel andere behoeften, zegt de Rekenkamer. Duitsland is bijvoorbeeld één van de landen die het meest afhankelijk is van Russisch gas, maar heeft volgens die regels slechts recht op 8,3 procent van het geld.