Tot woede van Duitse melkveehouders hebben twee zuivelcoöperaties nieuwe prijsafspraken met supermarktketen Aldi gemaakt over lagere boterprijzen. Daarmee verbreekt Aldi eerdere prijsafspraken, vóór de afronding van de jaarlijkse officiële prijsonderhandelingen.
Een paar weken geleden stelde Aldi-Nord voor om de prijs van boter fors te verlagen. Ontevreden boeren gingen toen de straat op en blokkeerden enkele Aldi-distributiecentra. De staking eindigde met de belofte van een gezamenlijke zoektocht naar een oplossing. De Duitse zuivelboeren dachten dat daarmee de kou voorlopig uit de lucht was.
Nu heeft Aldi Nord met twee zuivelfabrieken een 56 cent lagere boterpijs afgesproken. De prijs van boter stijgt over de hele wereld, maar Aldi verkoopt boter tegen gedumpte prijzen, zo is nu het verwijt. Dat ergert niet alleen boeren maar ook andere Duitse zuivelbedrijven.
Een woordvoerder van de Duitse boer-en-plattelandbeweging beticht Aldi van woordbreuk. “De lage boterprijzen die Aldi met sommige melkveebedrijven onderhandelde, zijn een klap in het gezicht voor de melkveehouders”, zegt Uta von Schmidt-Kühl.
Die ontevreden Duitse boeren hebben de afgelopen weken grote demonstraties en blokkades georganiseerd, en kregen daarbij zelfs steun van Landbouwminister Julia Klöckner. Ook zij vindt dat de supermarkten moeten ophouden met het stunten met voedselprijzen, en dat de winkels meer Dúits voedsel in hun schappen moeten leggen.
In een reactie zegt Aldi dat het heel gebruikelijk is dat na de feestdagen bij Kerst en Jaarwisseling de vraag naar boter, kaas en zuivel afneemt, en dat dan ook bij minder vraag de prijzen dalen. Ook speelt Aldi de bal terug door de melkveehouders erop te wijzen dat ze die eindejaar-schommeling wéten, maar desondanks veel melk blijven aanbieden.
Dit is mogelijk het punt waarop de politiek moet ingrijpen in de vrijemarkteconomie. “Om oplossingen te vinden, moeten alle marktpartners aan één tafel zitten. We hebben langetermijnstrategieën nodig “, zei ren Duitse deelstaatminister.
Een videoconferentie met boeren, zuivelverwerkers, handelaren en supermarkten was eigenlijk al gepland voor 13 januari. Dat laten de boeren niet op zich zitten, kondigde LsV-woordvoerder Lee aan. Volgende keer moeten we de magazijnen kennelijk niet voor twee dágen maar voor twee wéken blokkeren, zo werd gezegd.
Ook in Nederland lijken supermarkten en inkooporganisaties er niet meer aan te ontkomen. Donderdag 14 januari zitten in Nederland de landbouworganisaties op initiatief de supermarkten bijeen om te praten over de steeds groter wordende onvrede bij boeren en tuinders. Zij hikken al sinds jaar en dag aan tegen de overmachtspositie van de afnemers.
Uit onderzoek van de Nederlandse Algemene Rekenkamer in 2019 blijkt dat een derde tot de helft van de boeren ónder de armoedegrens leeft. In andere Europese landen is die situatie vergelijkbaar. Ook daar neemt de druk van boeren toe op de supermarkten.