De EU-landen en onderhandelaars van het Europees Parlement zijn het eens geworden over een nieuwe CO2-heffing op de import van milieuschadelijke producten. De klimaatmaatregel geldt voor de aluminium-, staal- en kunstmestsector en de waterstofindustrie. Over een paar jaar gaat dat waarschijnlijk ook gelden voor de import van landbouw- en voedselproducten.
Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) is geen invoerheffing of belasting, maar verplicht niet-EU-bedrijven om te betalen voor hun eigen CO2-uitstoot, net zoals Europese bedrijven dat nu al moeten doen. Deze ‘milieu-correctie’ aan de grens zorgt ervoor dat import niet goedkoper is dan de milieuvriendelijke Europese producten.
“Willen buitenlandse bedrijven met hun producten onze markt op? Dan ook volgens onze klimaatregels,” zegt de Nederlandse Europarlementariër Mohammed Chahim (PvdA) die namens het Europees Parlement de onderhandelingen leidde.
De CO2-heffing aan de Europese grens is volgens zijn mede-onderhandelaar Pascal Canfin (Fr.) een wereldwijde primeur. “Met deze richtlijn gaat de vervuiler echt betalen, en stimuleren we de rest van de wereld om ook Klimaatvriendelijker te worden”.
De eerste drie jaar is het nieuwe stelsel vooral gericht op enkele grote industrieën, zoals staal en aluminium of kunstmest. Maar rond 2026 moet de ‘milieu-correctie’ ook gaan gelden voor producten die er een afgeleide van zijn, zoals de import van auto’s of met kunstmest verbouwde granen.
De nieuwe richtlijn moet niet alleen zorgen voor een gelijk speelveld voor het bedrijfsleven, maar moet ook voorkomen dat EU-bedrijven vertrekken naar landen zonder boetes tegen milieu-overtredingen. De EU-landen werken al enige tijd aan het opstellen van ‘spiegelclausule’ in handelsverdragen: de milieunormen die de EU aan eigen bedrijven oplegt moeten ook gaan gelden voor niet-EU-bedrijven.