China is boos op het Europees Parlement over het toekennen van de Sacharovprijs voor de vrijheid van denken aan de Oeigoerse activist Ilham Tohti. Voor Peking is Tohti ‘een veroordeelde misdadiger’, laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten.
Peking zei te hopen dat Europa de binnenlandse aangelegenheden en juridische soevereiniteit van China zal respecteren en geen steun voor terroristen zal tentoonspreiden. Een regeringswoordvoerder ze niet te weten wat de prijs niet precies inhoudt. Maar ik weet wel dat Ilham Tohti een door de Chinese rechtbanken veroordeelde crimineel is, voegde ze toe.
lham Tohti is een voormalige professor aan de universiteit van Peking. Jarenlang pleitte hij voor meer rechten voor de Oeigoerse bevolking in de Chinese provincie Xinjiang. Veel Oeigoeren voelen zich onderdrukt door de Chinese overheid. Volgens mensenrechtenorganisaties worden tot een miljoen Oeigoeren in Sinkiang vastgehouden in politieke heropvoedingskampen.
Tohti zelf werd vijf jaar geleden tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld, op beschuldiging van separatisme en aanzetten tot etnische haat en geweld. Door de prijs aan hem te geven, zet het Europees Parlement de schijnwerpers op de situatie van de Oeigoerse minderheid in China. “We dringen er bij de Chinese regering sterk op aan om Tohti vrij te laten en de rechten van de minderheden in China te respecteren”, zei David Sassoli, de voorzitter van het Europees Parlement.
Ook eerder al, in 2010, protesteerde Peking toen de Chinese dissident Liu Xiaobo de Nobelprijs voor de Vrede kreeg. Maar omdat de Europese Unie voor China ook economisch heel belangrijk is, blijft het protest nu alleen bij woorden.
De Sacharovprijs is vernoemd naar de Sovjetdissident en Nobelprijswinnaar Andrej Sacharov. Vorig jaar ging de prijs naar de Oekraïense regisseur Oleg Sentsov. Nelson Mandela was een van de eerdere winnaars.