EU-bodemwet en genetisch voedsel: stap voorwaarts of bedreiging 

Nederlandse Europarlementariërs reageren gematigd instemmend, terughoudend, en soms teleurgesteld op de vier nieuwe natuur- en landbouwwetten die de Europese Commissie gisteren presenteerde.

De bodemgezondheidswet is dringend nodig, een goed begin maar nog te vrijblijvend. De verruiming van gmo-technieken wordt zowel verwelkomd (‘stap voorwaarts’)  als afgewezen (‘bedreiging’), en de gevolgen ervan zijn nog te vaag, zo valt te beluisteren.

Het meest opvallend zijn de reacties van EVP/CDA-vicefractieleidster Esther de Lange en Jan Huitema (Renew-VVD), beiden tot nu toe uitgesproken tegenstander van de natuurherstelwet van Klimaatcommissaris Frans Timmermans. Beiden koppelen nu ook toelating van crispr-cas en de bodemgezondheid aan het Green Deal-milieupakket.

Eerder verweet De Lange Timmermans ‘chantage’ toen hij die kwesties aan elkaar verbond. ‘Als je van boeren verlangt dat het middelengebruik verder omlaag moet, dan moet je ze ook de instrumenten geven om met minder middelen hun gewassen te beschermen’, aldus De Lange nu.

Jan Huitema (VVD, Renew) vindt dat deze voorstellen erg nauw met elkaar verbonden zijn. ‘Zonder nieuwe veredelingstechnieken en alternatieve gewasbescherming, kunnen we ook niet goed werken aan de gezondheid van onze bodems.’ Daarmee wekken beiden de indruk dat zij komende week in Straatsburg alsnog (een variant van) de natuurherstelwet zullen steunen. 

Anja Hazekamp (PvdD) en Bas Eickhout (GroenLinks) zijn niet gerust op het laten vervallen van de verplichte risico-analyse voor nieuwe gentech-gewassen. ‘Genetische modificatie leidt juist tot gebruik van veel méér pesticiden. We moeten echt uitkijken dat dit niet leidt tot een verdere intensivering van de landbouw, terwijl de natuur in Europa gewoon verder verslechtert. Innovatie lost niet alles op maar dat is wel de boodschap die hiervan uitgaat.” Ook hebben zij bedenkingen tegen mogelijke patenten op ‘bewerkt’ voedsel.

Bert-Jan Ruissen (SGP/ECR) waarschuwt dat geen patenten mogen worden verleend op plantmateriaal van crispr-casvarianten. Hij wijst er op dat het gaat om plantmateriaal dat ook via klassieke veredeling in de natuur kan worden bereikt. Hij wil bovendien dat volledige kwekersvrijstelling van toepassing blijft.

Ruissen noemde verruiming van gen-technologie een belangrijke stap voorwaarts; robuuste gewassen zijn belangrijk voor de voedselvoorziening.

PvdA’ er Mo Chahim is het eens met de bodemherstelwet van zijn partijgenoot Timmermans. “Op slechte grond groeit niets. Het is daarom van essentieel belang dat de bodemgesteldheid in Europa wordt verbeterd.

Ook nieuwe gmo-technieken kunnen een rol spelen voor onze voedselzekerheid, zeker nu we in Europa ook steeds meer te maken hebben met extreme droogte. “Voorzichtigheid en een gedegen afweging van de risico’s is wel geboden”, aldus Chahim.