EU-boeren willen Green Deal verder terugdraaien

Europese agrarische organisaties en centrumrechtse fracties in het Europees Parlement willen volgende week dinsdag milieuvriendelijke Green Deal-wetten en de versoepeling van Oekraïense agri-export op het allerlaatste moment alsnog tegenhouden. 

De agrarische koepels hebben opnieuw opgeroepen tot een ‘agrarische flits-actie’ in Straatsburg. Landbouwkoepel Copa Cogeca zegt dat het tijd is om het landbouwbeleid van de EU “weer op koers” te brengen en de landbouw opnieuw te bevestigen als een “hoeksteen” van het EU-project. 

Daarentegen heeft een coalitie van meer dan driehonderd Europese milieu-organisaties en klimaatpanels in een woensdag verstuurd appèl de EU opgeroepen niet af te zien van het vergroenen van het Europese landbouwbeleid. De ondertekenaars hebben scherpe kritiek op de verruiming die de Europese Commissie voorstelt ‘die erop gericht zijn de aannames van de Europese Green Deal uit het agrifoodbeleid te halen.”

Zoals de Europese Landbouwcommissaris Janus Wojciechowski eerder bekendmaakte, zal de EU dit jaar geen boetes eisen van boeren die zich niet aan de milieu- of klimaatnormen houden. Boeren zullen ook land braak kunnen blijven laten liggen. 

Ook is verdere versoepeling van de Green Deal-wetten over een paar jaar in het vooruitzicht gesteld, maar met beloftes nemen veel boeren geen genoegen. Daarnaast worden agrarische bedrijven tot 10 hectare niet gecontroleerd op naleving van de milieueisen.

Op de vergaderagenda in Brussel staan komende week niet alleen de reeds bekendgemaakte versoepelingen. Die zijn volgens veel landbouwers nog lang niet voldoende. Zij eisen nu ook dat het Europees Parlement afziet van de definitieve goedkeuring van de aangescherpte richtlijn tegen industriële luchtvervuiling die voortaan ook gaat gelden voor grote intensieve veehouderij.

De EVP-christendemocraten uit de Landbouwcommissie hebben met steun van enkele conservatieven en liberalen inmiddels tekstwijzigingen ingediend om landbouw en veeteelt weer uit die IED-richtlijn te schrappen. Eerder slaagden zij erin Green Deal-voorstellen voor natuurherstel, tegen bodemvervuiling en tegen chemische bestrijdingsmiddelen tegen te houden of te minimaliseren.

Daarnaast zal de demonstratie gericht zijn tegen het opnieuw verlengen van de exportversoepeling voor Oekraïne en Moldavië. De opheffing van invoertarieven en invoerquota is kort na de Russische invasie in Oekraïne ingesteld. Vooral landbouwers in de vijf EU-buurlanden klaagden daarna over grote hoeveelheden goedkoop Oekraiens graan dat met EU-steun op hun markten terechtkwam.

Poolse boeren houden al enige tijd veel grensovergangen naar Oekraïne geblokkeerd, maar volgens de Europese Commissie is er amper sprake van marktverstoring. Duizenden boze Poolse boeren kwamen woensdag naar Warschau om te protesteren tegen de EU-milieuregels en goedkope import uit Oekraïne. 

De Poolse boeren verzamelden zich buiten het kantoor van premier Donald Tusk, terwijl anderen hun tractoren gebruikten om landelijke snelwegen te blokkeren. De grensblokkades en het graanconflict hebben de banden tussen Polen en Oekraïne onder druk gezet, ook al heeft Warschau zijn buurland sinds de Russische invasie steun betuigd.

In Brussel hebben de leden van de handelscommissie van het Europees Parlement donderdag inmiddels ingestemd met verlenging van de versoepeling.  Het voorziet ook in een noodrem voor pluimvee, eieren en maïs: als de invoer het gemiddelde van 2022 en 2023 overschrijdt, zullen de invoertarieven opnieuw worden opgelegd.