Het Europees Parlement heeft een veto uitgesproken over een voorstel voor beperking van chemische bestrijdingsmiddelen. Het Europarlement vond het voorstel veel te zwak, en blokkeerde het met een veto. Dat is voor EU-begrippen vrij uitzonderlijk.
De politici willen vooral betere bescherming voor álle bijensoorten. Het stuurt de Europese Commissie daarom terug naar de tekentafel om een voorstel over de bescherming van honingbijen aan te scherpen.
Het gebruik van landbouwgif is een belangrijke oorzaak van het uitsterven van bijen. Al in 2013 adviseerde de Europese Voedselautoriteit (EFSA) om bij de beoordeling van gifstoffen ook na te gaan of dit op de lange termijn gevaarlijk kan zijn. De adviezen van EFSA zijn nog steeds niet omgezet in wetgeving.
Tussen de landbouwministers van de 28 EU-landen, de Europese Commissie en het Europarlement is zes jaar gesproken over een zogenoemd bijenrichtsnoer. In het oorspronkelijke voorstel werd niet alleen gekeken naar pesticiden die acuut schadelijk zijn voor bijen, maar ook naar de effecten op wilde bijen en hommels.
Een meerderheid van zestien EU-landen, waaronder Nederland, stemde eerder dit jaar voor afgezwakte en gefaseerde invoering, waardoor vooralsnog alleen wordt gekeken naar de acúte effecten van bestrijdingsmiddelen.
Het voorstel behelst dat korte termijneffecten van gifstoffen op bijen meegewogen moeten worden in de veiligheidsbeoordeling, maar laat de langetermijneffecten buiten beschouwing. Juist dat element had het Europarlement er in gebracht, en werd door de ministers er weer uitgehaald.
“Bijen en andere bestuivers zijn cruciaal voor het voortbestaan van talloze insecten- en plantensoorten. Daarnaast is 84 procent van alle voedselgewassen die in Europa verbouwd worden afhankelijk van bestuivers zoals bijen. Als de bij uitsterft doordat de EU geen serieuze maatregelen neemt, zijn de gevolgen voor de natuur en voor onze voedselproductie rampzalig,” zo zei Europarlementariër Anja Hazekamp (Partij voor de Dieren).
Door het veto van het Europees Parlement moet de Europese Commissie haar huidige wetsvoorstel intrekken. Het Europees Parlement wil bovendien dat er direct een beter voorstel op tafel komt.