Het Europees Parlement vindt dat de Nederlandse premier Rutte niet langer zo moeilijk moet doen over de toelating van Roemenië tot het Schengen-verdrag. Nederland is het enige land dat zich daar nog steeds tegen verzet. Volgens D66-Europarlementarier Sophie In Veld wordt door de starre afwijzende houding van Rutte zo langzamerhand de Europese eenheid op het spel gezet.
Vrijwel unaniem nam het Europees Parlement dinsdag in Straatsburg een resolutie aan die de Europese regeringsleiders oproept om nu zo snel mogelijk Roemenië en Bulgarije toe te laten tot de Schengenzone. Alleen enkele tientallen rechts-nationalistische Europolitici van enkele Oost-Europese landen stemden tegen. De EU-regeringsleiders komen laten deze week op een ingelaste top in Praag bijeen.
Het Europees Parlement deed de oproep met een overweldigende meerderheid van 547 tegen 49 stemmen. De vijf VVD-Europarlementariërs onthielden zich van stemming, maar gaven daar tot nu toe geen publieke verklaring voor.
Vorige week bracht premier Rutte een ééndaags bezoek aan Boekarest; volgens een officiële bekendmaking om in Roemenië gestationeerde Nederlandse NATO-militairen te bezoeken. Ook had hij een ontmoeting met de Roemeense president Ioannis. Over dat gesprek werd door Den Haag vrijwel niets bekendgemaakt.
Sinds de omwentelingen in Oost-Europa in de jaren negentig werd – na de executie van toenmalig dictator Ceausescu en diens echtgenote – de Roemeense politiek en overheidsbestuur gekenmerkt door vele machtswisselingen, vriendjespolitiek en gemanipuleerde verkiezingen.
De afgelopen jaren is daar onder de in 2014 gekozen president Klaus Ioannes veel verandering in gekomen. Sommigen zeggen zelfs dat hij de maffia uit de overheid heeft gebannen.
Al in 2011 is door de meeste EU-landen en de Europese Commissie vastgesteld dat Roemenië en Bulgarije voldedeen aan alle criteria voor toetreding tot Schengen. Van dat Schengenverdrag (vrij reizen zonder douane) zijn nog niet alle EU-landen lid, en een aantal niet-EU-landen wel. Een aantal landen bleef jarenlang de toelating blokkeren, met Nederland als laatst overgebleven dwarsligger.
Het is officieel niet bekend welk standpunt premier Rutte op de komende Eurotop gaat innemen. Mogelijk heeft hij vorige week in Boekarest met president Ioannis een soort compromis of Ruttiaanse tussenoplossing bedacht.
D66-Europarlementarier In Veldt zei dat Rutte leiderschap moet tonen: er zijn heldere criteria en daar voldoen Bulgarije en Roemenië al ruim tien jaar aan. Het is volgens haar Nederland dat steeds met nieuwe eisen komt en vraagt of de twee landen weer door nieuwe hoepels willen springen.
“Puur om de eigen VVD-achterban te paaien; het heeft niks met Bulgarije en Roemenië te maken. Het is heel terecht dat hier nu ophef over is. De Europese eenheid wordt op het spel gezet”, aldus de D66-politica.
“We verwachten enerzijds dat Roemenië en Bulgarije in deze onzekere tijden de Europese grenzen voor ons bewaken en vluchtelingen opvangen, maar tegelijkertijd houden we die twee landen aan het lijntje. Zo zijn we niet getrouwd. Afspraak is afspraak. De Nederlandse regering moet die nakomen.”