Bussen en vrachtwagens moeten in de toekomst nog schoner worden als ze in de Europese Unie willen rijden. Dat heeft het Europarlement besloten. Zo moeten alle nieuwe stadsbussen in de hele EU in 2035 emissievrij zijn en moet ook de luchtkwaliteit er sterk op vooruit gaan. Op die manier moeten de klimaatdoelen van de EU worden gehaald. In 2050 wil de EU klimaatneutraal zijn.
Zware bedrijfsvoertuigen zoals bussen en vrachtwagens zorgen momenteel voor meer dan 25 procent van de broeikasuitstoot door wegvervoer in de EU. Ook zijn ze verantwoordelijk voor ruim zes procent van de totale EU-broeikasemissies. Volgens het voorstel dat de Europese Commissie in februari vorig jaar deed, is het terugdringen van deze uitstoot cruciaal voor de EU-doelstellingen om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn.
Nieuwe vrachtwagens en bussen zijn in de EU al gebonden aan CO2-eisen, maar die zijn achterhaald door de nieuwe EU-klimaatdoelen en innovaties in de sector. De nieuwe wet verhoogt de doelen daarom fors: 45% minder CO2-uitstoot in 2030, 65% in 2035 en 90% in 2040. Winst voor het parlement is ook de toevoeging van meer soorten voertuigen onder de regels, zoals vuilniswagens en verschillende werkvoertuigen.
Waar het gaat om stadsbussen, worden er andere stappen genomen. Tegen 2030 moeten nieuwe bussen die in de steden rijden hun uitstoot met negentig procent hebben verminderd. Tegen 2035 moeten deze dan emissievrij zijn. Vanaf 2030 zijn er ook emissiereductiedoelstellingen vastgesteld voor aanhangwagens (7,5 procent) en opleggers (tien procent). Uiteindelijk is het de bedoeling om alle zware voertuigen in de gehele EU nagenoeg emissievrij te laten worden.
De nieuwe wet verplicht de Europese Commissie om de doeltreffendheid en de impact ervan te evalueren. Dit moet al tegen 2027 gebeuren. Dan moet onder meer worden bepaald of de regels voor kleine vrachtwagens worden aangepast. Ook moet de Commissie dan bekijken welke rol een methode kan spelen voor de registratie van zware bedrijfsvoertuigen die uitsluitend op CO2-neutrale brandstoffen rijden. En er moet worden beoordeeld welke rol een koolstofcorrectiefactor kan spelen bij de overgang naar emissievrije zware bedrijfsvoertuigen.
De Nederlandse Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) deed als rapporteur onderzoek naar de kwestie. Het rapport geeft inhoud aan de nieuw aangenomen wet. ‘De transitie naar emissievrije vrachtwagens en bussen is niet alleen de sleutel tot het behalen van onze klimaatdoelstellingen, maar ook een cruciale drijfveer voor schonere lucht in onze steden,’ zegt Eickhout. ‘We bieden duidelijkheid voor een van de grootste maakindustrieën van Europa en een duidelijke stimulans om te investeren in elektrificatie en waterstof.’
Nu het voltallige parlement heeft ingestemd met de wet, hoeven alleen nog de milieuministers in te stemmen. Dat gebeurt dit voorjaar, waarschijnlijk is daar een ruime meerderheid.