EVP in Europarlement beslist over kandidaat voor EP-voorzitterschap

De overkoepelende EVP-fractie van christendemocraten in het Europees Parlement beslist woensdag of zij een tegenkandidaat stellen bij de herverkiezing in januari van voorzitter David Sassoli van het Europees Parlement. In dat geval is de Nederlandse Esther de Lange (CDA) een van de drie meest-waarschijnlijke kandidaten, samen met de Spanjaard Esteban González Pons en de Maltese Roberta Metsola.

Aanvankelijk was het de bedoeling dat de Duitse EVP-fractieleider Manfred Weber de Italiaanse sociaaldemocraat Sassoli zou opvolgen, als onderdeel van de verdeling van de Europese topfuncties onder de politieke partijen. Omdat de christendemocraten in 2019 het voorzitterschap van de Europese Commissie (Ursula von der Leyen) kregen, en de liberalen de Minister Raad (Charles Michel), ging het EP-presidium naar de sociaaldemocraten.

Het voorzitterschap van de Europese Commissie geldt voor vijf jaar, maar de twee andere functies kennen een tussentijdse herverkiezing. Omdat Weber in 2019 door de regeringsleiders te licht werd bevonden voor een functie in de Commissie, werd door de fracties afgesproken dat hij bij de tussentijdse Sassoli kon opvolgen.

Maar Weber heeft onlangs zijn kandidatuur ingetrokken ‘omdat hij zich meer op zijn Duitse partij-activiteiten wil richten’. De Duitse christendemocraten leden bij de recente bondsdagverkiezingen een forse nederlaag, raakten daarmee het bondskanselierschap kwijt, en komen in de oppositie terecht. De Duitse CDU/CSU zal de komende jaren moeten ‘herbronnen’, en zal op zoek moeten naar een nieuwe partijleider. De huidige partij-chef Armin Lasschet wordt ‘te weinig charismatisch’ bevonden.

Nu Weber afziet van de eerdere ‘afspraak’, overweegt Sassoli om zich niet terug te trekken maar zichzelf herkiesbaar te stellen. De EVP moet nu beslissen of zij in de plaats van Weber iemand anders kandidaat stellen. In dat geval dreigt een openlijke nieuwe strijd over de verdeling van de functies en ontstaat een ‘politieke breuk’ tussen de twee grote fracties in het Europarlement.

Binnen de christendemocratische fractie circuleren drie namen: Pons, Metsola en De Lange. De Spanjaard ligt goed in de eigen fractie, maar absoluut niet bij andere fracties. De Maltese Roberta Metsola (42) is pas enkele jaren lid van het Europarlement, maar werd vorig jaar wel al verkozen tot eerste vicevoorzitter van het Europees Parlement ter vervanging van Mairead McGuinness die toen Europees commissaris werd.

Waarschijnlijk heeft het Europarlement voorkeur voor een vróuwelijke voorzitter: de afgelopen veertig jaar waren er slechts twee. De Nederlandse Esther De Lange (46) zit al sinds 2007 in Straatsburg, en is binnen de EVP-fractie één van de vice-voorzitters. De Lange zou als parlementsvoorzitter de eerste Nederlander zijn op die invloedrijke positie sinds de PvdA’er Piet Dankert (1982-1984).

Dat de overkoepelende EVP-partij aanvankelijk van plan was om afgelopen weekeinde in Rotterdam een congres te houden met de Europese zusterpartijen, had ‘niets te maken’ met een mogelijke bekendmaking van een Nederlandse kandidate voor die EP-verkiezing, zo wordt van alle kanten volgehouden….

Als het tot een verkiezing komt, willen jonge Nederlandse EU-politici het debat over de kandidaten ánders aanpakken. Lara Wolters (PvdA), Kim van Sparrentak (Groen Links) en Mohammed Chahim (PvdA) willen dat het Europees Parlement een echt debat voert, en willen de eventuele nieuwe voorzitter kunnen bevragen over zijn/haar opvattingen, standpunten en ideeën over het Europees Parlement.

“In de Tweede Kamer duurde het debat over de verkiezing van het voorzitterschap maar liefst zeven uur, waarbij het Nederlandse parlement vragen mocht stellen aan de kandidaten”, zegt initiatiefneemster Lara Wolters. ” De vorige keer in het Europees Parlement duurde het nauwelijks zeven minuten.” Volgens Wolters en een aantal andere, vooral jongere Europarlementariërs, moet dan anders.