Geen steun EU-milieuministers voor Zweeds uitstel natuurherstel

Een aantal EU-landen, waaronder Nederland, heeft EU-voorzitter Zweden gevraagd het natuurherstelplan níét van de agenda van de Milieuraad van aanstaande dinsdag te halen.

Zweden zou het omstreden voorstel willen doorschuiven naar Spanje (dat vanaf juli voorzitter is) omdat het voorstel in de Zweedse bosbouw zwaar omstreden is, en omdat het Europees Parlement het er nog niet over eens is. 

De ambassadeurs van de EU-landen hebben vrijdag, na afloop van de nog niet afgeronde stemmingen in de milieucommissie, geadviseerd de ministersbijeenkomst in Luxemburg dinsdag gewoon te laten doorgaan.

Dat wijst erop dat de ambassadeurs verwachten dat de 27 ministers op één lijn kunnen komen, mede vanwege aanpassingen en versoepelingen op het laatste moment. Zo zou in het verslechteringsverbod niet langer sprake zijn van ‘resultaat’-verplichtingen’ maar van ‘inspannings’-verplichtingen, iets waar Nederland vanaf het begin op aandringt.

Minister Christianne van der Wal (Natuur&Stikstof) meldde vorige maand dat zij bezorgd is dat bij het verslechteringsverbod er sprake zal zijn van juridisch-bindende elementen. Nederland vreest dat álle natuur in kaart moet worden gebracht, en dat voor allerlei zaken vergunningen nodig zullen zijn die achteraf door rechtbanken vernietigd zouden kunnen worden, inclusief dreigende schadeclaims.

Brussel zegt dat de lidstaten zelf mogen bepalen welke (bouw-)activiteiten zij buiten dat juridische stelsel willen houden.

Het feit dat Brussel wel kan zeggen dat landen dat zelf mogen uitmaken, maar dat uiteindelijk een Nederlandse rechter kan beslissen of Nederland zich wel of niet voldoende heeft ‘ingespannen’, is één van de argumenten van de EVP/CDA tégen het natuurherstelplan. Naar verluidt zouden ook juridisch adviseurs van minister Van der Wal op dat vermeende risico hebben gewezen. 

Uit de geannoteerde Kamerbrief blijkt ook dat voor de meeste onderdelen van het wetsvoorstel er onder de Milieuministers wel een gekwalificeerde meerderheid is, en dat tegenstemmen eigenlijk geen enkele zin heeft. Als de Milieuministers dinsdag op één lijn komen, zou dat voor de voorstanders in het Europees Parlement een opsteker kunnen zijn. 

De enivi-milieucommissie rondt op 27 juni de stemmingen af over de vele honderden ingediende wijzigingsvoorstellen. Door die amendementen is het eindrapport op onderdelen aangepast, zodat dat ook in z’n geheel ter stemming moet worden gebracht. Als dat net als vorige week eindigt  in een 44-44 uitslag, is het eindrapport verworpen en heeft de milieucommissie géén standpunt.

Maar bij de vele amendementen zijn ook voorstellen geaccepteerd die door EVP/CDA of Renew/VVD waren ingediend. Mogelijk neemt één van de vier tegenstemmende Renew’ ers alsnog genoegen met het aangepaste eindrapport.