Geen uitstel of afstel voor van-boer-tot-bord maar ‘niet op de agenda’

Récolte de l'orge - moissoneuse batteuse

Europese functionarissen ontkennen dat er binnen de EU ‘besloten zou zijn’ om twee voorgenomen wetteksten tegen pesticidengebruik op de lange baan te schuiven. En dat het voor de Green Deal en van-boer-tot-bord helemaal niet ‘van uitstel komt afstel’ zal worden. Officieel zegt men dat de twee wetteksten ‘niet langer op de korte termijn-agenda’ staan.

Alleen Landbouwcommissaris Janus Wojciechowski erkende woensdag dat de voedselzekerheid door de Russische oorlog in Oekraïne nu eventjes topprioriteit is. Daarom wordt niet alleen het agrarisch noodfonds opengesteld, maar wordt ook (vooralsnog alleen dit jaar !) afgezien van de braaklig-verplichting op zo’n vier miljoen hectare.

Maar Wojciechowski maakte opnieuw duidelijk dat de hele Europese Commissie, inclusief hijzelf, vasthoudt aan de toekomstvisie van Green Deal en van-boer-tot-bord. Het nú overeind houden van de Europese voedselproductie noemde hij het voorkomen van een noodsituatie, en de transitie naar een meer duurzame landbouw iets ‘voor de middellange termijn’, zonder daarbij een jaartal te noemen.

In het Europees Parlement wordt het politieke debat over milieu- en klimaatbeperkingen op de landbouw ook opnieuw aangewakkerd. Het Europees Parlement ondersteunt het agri-actiepakket met een eigen resolutie die mede is ingediend door de Nederlandse PvdA’er Mohammed Chahim.

Hij roept op om niet alleen braakliggend terrein te gaan gebruiken, maar ook om voedselverspilling tegen te gaan. Jaarlijks wordt in de EU zo’n 88 miljoen ton aan voedsel verspild. 

“Sinds een kleine maand staat de wereld op z’n kop. De invasie van Rusland in Oekraïne heeft veel gevolgen, die wij in Europa ook zullen gaan voelen. We moeten onze eigen voedselvoorziening veilig stellen, zonder dat dit ten koste gaat van de doelstellingen van de Green Deal, biodiversiteit en de boer-tot-bordstrategie”, aldus Chahim.

Maar de christendemocratische EVP wil ook samen met liberalen, onafhankelijken en de conservatieve ECR een bepaling in de resolutie opnemen om helemaal af te zien van een verbod op chemicaliën in de landbouw. Chahim waarschuwt ‘dat we de oorlog in Oekraïne vooral niet moeten misbruiken om klimaatmaatregelen in de wacht te zetten’. Als een centrumrechtse meerderheid in het EP dat wel wil doen, zullen de PvdA’ers alsnog tegen de resolutie stemmen, zo liet Chahim doorschemeren.

SGP’er Bert-Jan Ruissen is een van de Europolitici die aandringt op uitstel van de Green Deal. Hij roept op tot een impact assessment waarin gevolgen van de oorlog in Oekraïne op de voedselzekerheid, worden meegewogen. “Het had zeer ongepast geweest als de Commissie vandaag had voorgesteld om 10% van de landbouwgrond uit productie te nemen”, zo liet Ruissen desgevraagd weten. 

GroenLinks-Europarlementarier Bas Eickhout zei eerder ook al te vrezen dat de situatie in Oekraïne wordt aangegrepen om de verduurzaming van de landbouw terug te draaien. Bovendien zou de huidige crisis volgens hem juist een les moeten zijn dat de Europese landbouw minder afhankelijk moet worden van import van grondstoffen uit niet-EU-landen.