Nieuw EU-landbouw werpt nu al schaduw vooruit: minder, minder…

Ongeveer negentig organisaties uit zeventien Europese landen pleiten er voor om het gebruik van synthetische gewasbeschermingsmiddelen geleidelijk uit te faseren. De organisaties roepen op om het gebruik van pesticiden tegen 2025 met de helft te verminderen. Tegen 2030 moet een reductie van 80 procent zijn bereikt en een volledige uitbanning van pesticiden tegen 2035.

De organisaties vragen daarnaast meer actie om biologische en duurzame landbouw te stimuleren. De organisaties zetten in op een Europees burgerinitiatief. Ze hopen in het najaar van 2020 voldoende handtekeningen te hebben verzameld, zodat het op de agenda van Europese politici komt te staan.

Het Europees burgerinitiatief omvat een oproep aan de Europese Commissie om verschillende wetsvoorstellen in te dienen. Het gaat om een groep maatschappelijke verenigingen die zich inzetten voor het milieu, gezondheid, landbouw en bijenteelt, waaronder Friends of the Earth Europe en het Pesticide Action Network.

Met hun voorstel voor een gefaseerd, geleidelijk ingevoerd verbod op het gebruik van bestrijdingsmiddelen wijken de organisaties af van veelgehoorde pleidooien in het Europees Parlement voor een veel sneller en veel completer verbod. Dat botst tot nu toe op sommige agrarische EU-landen die weinig voelen voor beperkingen op de landbouw.

Naar verwachting komt deze kwestie al begin volgend jaar hoog op de politieke agenda in de EU, omdat bij de vaststelling van de meerjarenbegroting ook een besluit moet worden genomen over het al dan niet verminderen van de landbouwsubsidies, en het ontwikkelen van een nieuw Europees gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Volgens het Europees Burgerinitiatief staan boeren in Europa door allerlei ontwikkelingen sterk onder druk, zoals lage prijzen, het gebrek aan politieke steun en door schaalvergroting. Tussen 2005 en 2016 zijn in de EU zo’n vier miljoen kleine landbouwbedrijven verdwenen.

Verder staan de natuur, verschillende diersoorten en ecosystemen onder druk. Voor het EB is dit aanleiding de Europese Commissie op te roepen met EU-brede wetten te komen. Zo dient over vijf jaar het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen te zijn gehalveerd, over tien jaar met driekwart zijn verminderd en over vijftien jaar geheel te zijn uitgebannen.

De Europese werkgroep benadrukt dat boeren moeten worden gesteund om deze omslag naar een collectieve biologische werkwijze te kunnen maken. Om dit te realiseren bundelen 90 organisaties uit 17 Europese landen hun krachten. Het EB wil via deze weg binnen één jaar één miljoen handtekeningen verzamelen, zodat de EC en het Europees Parlement het initiatief op de agenda moeten plaatsen.

Als het aan het EB ligt gaat de EU prioriteit gegeven aan kleinschalige, diverse en duurzame landbouwbedrijven. Ook ecologische en biologische landbouw moet gesteund worden. Als laatste hoopt het EB dat er een onafhankelijke opleiding kan worden aangeboden op het gebied van pesticide- en ggo-vrije landbouw.