Norbert Lins (EP-agri): exportverbod Oekraïens graan lost niks op

Voorzitter Norbert Lins van de Landbouwcommissie van het Europees Parlement is het absoluut niet eens met het tijdelijke exportverbod van Oekraïense landbouwproducten naar vijf EU-buurlanden. Hij noemt het een schijnoplossing, en verwacht dat binnen enkele dagen nu ‘buurlanden van de buurlanden’ gaan klagen over een toestroom van Oekraïens graan en zonnebloemolie.

De Duitse CDU-politicus zei tegen het Duitse persbureau DPA dat het probleem niet wordt opgelost, maar verderop naar de EU wordt doorgeschoven. Volgens hem moet worden nagedacht over hoe speciaal ontwikkelde handelsroutes tussen Oekraïne en de EU-landen kunnen worden verbeterd. 

In het dispuut over goedkoop graan uit Oekraïne heeft de Europese Commissie de invoer van vier Oekraïense producten aan banden gelegd. Tarwe, mais, koolzaad en zonnebloemen mogen tot 5 juni niet meer vrij verhandeld worden in Bulgarije, Polen, Hongarije, Roemenië en Slowakije,. Het is echter nog steeds mogelijk dat die producten door de getroffen landen naar andere EU-landen worden gebracht. 

In de eerste week van juni moet de EU een besluit nemen over het verlengen van de vrijstelling van invoerheffingen en quota die het kort na het uitbreken van de Russische oorlog aan Oekraïne verleende. Toen werden ook de zogeheten solidariteits-corridors ingesteld, om de Oekraïense agrarische export over land via Poolse en Roemeense havens mogelijk te maken. Daarmee zou de Russische blokkade van Zwarte Zeehavens omzeild kunnen worden.

In de praktijk bleek dat het georganiseerde treintransport via die routes uiterst traag verliep, terwijl vrachtwagens met graan (dankzij de vrijstelling) vrijwel ongehinderd de EU (lees: vooral Polen en Roemenië) binnen konden rijden. Als gevolg daarvan ontstond ter plekke een levendige handel in ‘goedkoop’  Oekraïens graan, en stortte de markten van de directe buurlanden in.

Het blokkeren van de invoer uit Oekraïne zou niet alleen Oekraïne schade berokkenen, maar ook veel leed veroorzaken in het Midden-Oosten en Afrika, zei minister van Financiën Serhiy Marchenko zaterdag tijdens een bijeenkomst van de EU-ministers van Financiën in Stockholm. 

Eind deze week vergaderen de ministers van Defensie van Turkije, Rusland en Oekraïne om verlenging van het internationaal gesteunde Zwarte Zeetransport te bespreken. De huiidige afspraken lopen op 15 mei af. Rusland voelt niet veel voor verlenging omdat de westerse sancties tegen het land niet worden versoepeld.