Rampenfonds en meerjarenbudget EU-landbouw moeten fors hoger

Europees landbouwcommissaris Wojciechowski vindt dat de EU een groter crisisfonds nodig heeft om calamiteiten te kunnen opvangen. Volgens hem is het huidige rampenfonds alleen geschikt om klappen van kleine marktverstoringen en -omwentelingen op te vangen.

De coronacrisis en de Russische oorlog tegen Oekraïne tonen aan dat het crisisfonds alleen incidenteel kan worden ingezet, op beperkte schaal.

In een bespreking met het Europees Parlement in Straatsburg zei Wojciechowski dat de EU-landen zelf in een betere positie dan de Commissie zijn als het gaat om het toekennen van crisishulp. De EU heeft de regels verruimd waarmee EU-landen hun bedrijfstakken incidentele financiële steun mogen verlenen. Ook opent het nieuwe landbouwbeleid mogelijkheden voor nationale afwijkingen.

Tegelijkertijd zei Wojciechowski dat hij overweegt om dit jaar de crisisreserve weer open te stellen, maar daar moeten de EU–landen dan wel mee instemmen en ook zelf geld voor vrijmaken. Hij maakte al eerder (bij onder meer de vogelgriep en de varkenspest)  duidelijk dat crisishulp op EU-schaal hooguit een druppel op de gloeiende plaat zal zijn. Als het onder alle boeren in de EU zou worden verdeeld, er voor elke boerderij slechts ongeveer 50 euro beschikbaar zou zijn.

Volgens Wojciechowski is de oplopende inflatie voor veel boeren een veel groter probleem.. Die inflatie is niet in alle lidstaten hetzelfde, wat tegenreacties vanuit Brussel bemoeilijkt. Hongaarse boeren worden momenteel het hardst getroffen door prijsstijgingen. De situatie is ook moeilijk in de Baltische staten, evenals in Roemenië en Bulgarije. 

Door de hoge inflatie en de impact ervan op de Europese landbouw zou de Europese landbouwbegroting in de nieuwe meerjarenraming aanzienlijk verhoogd moeten worden, zo hield Wojciechowski het Europees Parlement voor. Dat nieuwe meerjarenprogramma gaat pas in 2028 in, als er een na de verkiezingen van 2024 een nieuwe Commissie zit. Wel is de huidige ploeg commissarissen van plan hun begrotingen ‘aan te passen aan de nieuwe realiteit ‘. 

De huidige landbouwbegroting (270 miljard euro), is ongeveer een derde van de totale EU-begroting. Dit budget is de afgelopen maanden echter aanzienlijk uitgeput als gevolg van de ongebreidelde inflatie, Volgens de EU-landbouwchef is een groter budget nodig om zowel de voedselzekerheid voor de Europese Unie te waarborgen, als landbouw, milieu en plattelandsgemeenschappen te beschermen.