Uitstel Green Deal en van-boer-tot-bord: twee maanden of twee jaar ?

De Milieucommissie van het Europees Parlement wil dat de Europese Unie vasthoudt aan het Klimaatplan en de Green Deal van de Commissie Von der Leyen. De commissie debatteerde dinsdag met Milieucommissaris Frans Timmermans over een nieuw tijdpad voor de presentatie van die nieuwe plannen.

Uitstel is nodig omdat de Europese Unie vanwege de coronacrisis álle plannen opnieuw moet beoordelen. En omdat ook wordt gewerkt aan een Europa-breed corona-herstelplan van vele honderden miljarden, moeten ook alle Europese begrotingen worden uitgegumd en herschreven.

Von der Leyen en Timmermans hebben de afgelopen weken al laten doorschemeren dat zij willen vasthouden aan hun omvangrijke en ingrijpende Klimaatbeleid en aan de opbouw van een duurzame economie. Het is echter onduidelijk of die Green Deal vollédig overeind kan blijven, en of er voldoende geld voor is. Daarmee blijft voorlopig ook onduidelijk hoe ingrijpend het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) zal worden ingekrompen.

Timmermans zei dat de Europese Green Deal geen luxe is, maar essentieel zal zijn om uit de coronacrisis te komen. Pan-Europese antwoorden zijn nodig, zei hij. Een groen herstel is niet alleen haalbaar, maar ook noodzakelijk, aangezien Europa anders twee keer zou verliezen: als het eerst zou investeren in herstel van de oude economie en daarna nogmaals om de economie groen en duurzaam te maken.

Hoewel de Europarlementariërs het erover eens waren dat bestrijding van de gezondheidscrisis de eerste prioriteit is, onderstreepten veel EP-leden ook de noodzaak van het vasthouden aan belangrijke onderdelen van de Europese Green Deal. In antwoord op vragen van Bas Eickhout (GroenLinks) over de vertraging van de duurzame voeding-strategie “farm-to-fork” en de EU-biodiversiteitsstrategie, bevestigde Commissaris Timmermans dat de presentatie slechts wordt uitgesteld met enkele weken, niet met enkele maanden. Anderen houden echter rekening met een uitstel van misschien wel twee jaar.

In het Europees Parlement bestaat er sinds kort een informele alliantie naar aanleiding van de eerdere oproep van 12 EU-Milieuministers voor een ‘groen herstel’ van de COVID-19-pandemie. De “alliantie voor groen herstel” werd vorige week gelanceerd op initiatief van Pascal Canfin, een Franse centristische Europarlementariër die voorzitter is van de EP-Milieucommissie. Naast 79 Europarlementariërs uit het hele politieke spectrum, brengt de alliantie ook maatschappelijke groepen samen, waaronder 37 CEO’s, 28 bedrijfsverenigingen, de Europese vakbondsfederatie, 7 NGO’s en 6 denktanks.

Een dozijn EU-landen hebben een brief ondertekend waarin aan de Europese Commissie wordt gevraagd de Green Deal als wegwijzer te volgen voor een economische herstart na de coronacrisis. De oproep is een initiatief van Denemarken en kreeg steun van onder andere Spanje en Oostenrijk, Finland, Italië, Letland, Luxemburg, Nederland, Portugal en Zweden. In de brief waarschuwen de landen voor het gevaar van kortetermijnoplossingen ‘die Europa opsluiten in een economie die afhankelijk is van fossiele brandstoffen’.