Brussel beloont nieuwe Poolse regering voor pro-EU-koers

Plenary session - European Council and Commission statements - Conclusions of the European Council meeting of 17 and 18 October 2019

De Europese Commissie heeft miljardenbetalingen toegekend aan de Poolse regering van de nieuwe pro-Europese premier Donald Tusk. Brussel wil met het uitbetalen van de eerder ngehouden premies en subsidies de EU-gezinde koers van het nieuwe Poolse bewind steunen. 

De Europese Commissie heeft besloten om €137 miljard vrij te geven voor Polen. Deze fondsen waren vastgehouden vanwege zorgen over de rechtsstaat en democratie in het land. Het besluit markeert een nieuwe fase in de betrekkingen tussen de EU en Polen, na jaren van spanningen over de rechtsstaat. Polen is de grootste ontvanger van EU-financiering.

Het besluit om de bevroren fondsen vrij te geven, komt na maanden van onderhandelingen en politieke druk. De Europese Commissie heeft herhaaldelijk haar bezorgdheid geuit over de situatie in Polen, met name over inbreuken op de rechtsstaat en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. De vorige Poolse PiS-regering heeft deze beschuldigingen altijd ontkend en beweert dat ze binnen de grenzen van de wet handelt.

De stap van de Europese Commissie wordt gezien als een teken van vertrouwen in de nieuwe Poolse regering onder premier Donald Tusk. Tusk staat bekend als een pro-Europese politicus en heeft in zijn verkiezingscampagne beloofd de banden met de EU te versterken. Zijn regering heeft al verschillende hervormingen doorgevoerd om de bezorgdheid van Brussel weg te nemen.

Het besluit van de Europese Commissie is ook een erkenning van de politieke verschuiving die heeft plaatsgevonden in Polen. Bij de verkiezingen van vorig jaar vormde de verdeelde Poolse oppositie een gezamenlijke kandidatenlijst, onder leiding van Tusk. Deze eenheid heeft bijgedragen aan het creëren van een politiek klimaat dat gunstiger is voor nauwere banden met de EU.

Hoewel de vrijgave van de fondsen wordt verwelkomd door de Poolse regering en pro-Europese krachten, zijn sommige critici bezorgd dat het besluit te snel is genomen. Ze wijzen erop dat er nog steeds zorgen zijn over de rechtsstaat en democratie in Polen, en dat de EU meer druk had moeten uitoefenen om concrete hervormingen af te dwingen voordat de fondsen werden vrijgegeven.