De Europese Commissie heeft de verlenging van Nederlandse staatssteunregels voor de land- en bosbouwsector goedgekeurd. Die compensatie voor Green Deal-effecten geldt al vanaf 2018, en wordt nu verlengd tot 2027.
Daarnaast heeft de Europese Commissie voor alle EU-landen een grotere algemene ontheffing van de staatssteunregels aangekondigd die al volgend jaar ingaat. Daarmee wordt overheidssubsidie voor agrarische projecten ten behoeve van biodiversiteit, klimaat, bodemgesteld, gezondheid en natuurherstel ook niet langer beschouwd als ‘marktverstorend’.
Met deze twee besluiten lijkt ook de weg vrij te komen voor het uitkopen van de piekbelasters in de Nederlandse stikstof-discussie.
Eerder dit jaar konden Nederlandse ambtenaren en vier Nederlandse ministers bij de afdeling Mededinging van de Europese Commissie geen duidelijkheid krijgen over de vraag of de tijdelijke regeling mocht worden verlengd of uitgebreid. Het lijkt er nu op dat die toen door Nederland gevraagde ‘verruiming’ opgenomen gaat worden in een EU-brede modernisering van de staatssteunregels.
Een woordvoerder van de Europese Commissie kon woensdag geen duiding geven over de juridische samenhang van die twee besluiten voor Nederland, maar vermeldde wel dat er tussen Den Haag en Brussel nog steeds onderhandelingen over het stikstofdossier gaande zijn. Dat daar nog over gesproken wordt, wordt ook in Den Haag bevestigd.
“De Europese Commissie staat in contact met de Nederlandse autoriteiten over maatregelen die de reductie van stikstof helpen. We kunnen geen verdere uitspraken doen over de inhoud van deze contacten”, aldus een zegsman van de Commissie.
Wel is duidelijk dat een veehouder of agrariër het (staatssteun-)bedrag van opgekochte (dier-)rechten niet mag gebruiken om ‘elders eenzelfde activiteit’ te beginnen. De twee woensdag gepubliceerde persberichten spraken niet van een ‘broepsverbod’. In twijfelgevallen zal daar eventueel een rechter aan te pas kunnen komen, zo vermoedde een EC-zegsman.
Verlenging van de huidige beperkte Nederlandse regeling lag voor de hand omdat die van de meeste andere EU-landen inmiddels ook is verlengd. Nederland wil verlengen tot 31 december 2027, met een budgetverhoging van ongeveer € 720 miljoen, waarmee het totale budget van de huidige regeling op € 1,2 miljard komt.
De regeling staat niet alleen open voor landbouwers, maar ook voor grondbeherende organisaties en particuliere grondbeheerders die actief zijn in de land- en bosbouwsector.
Dat de Europese Commissie nu, op dezelfde dag, ook voorstelt de staatssteunregels in de hele EU te verruimen voor overheidssteun aan meer en andere klimaat- en milieuvriendelijke doelen in de landbouw, ligt ook al langer in de lijn der verwachtingen. Een ‘heroriëntatie’ op de concurrentie-gevolgen was al eerder door Mededinging-commissaris Verstaeger aangekondigd.