Intensieve landbouw niet meer van deze tijd; overstap naar biologisch

De nieuwe Europees Commissaris voor Landbouw Janusz Wojciechowski benadrukt dat de nieuwe Europese Commissie zal inzetten op de promotie van biologische landbouw. Bovendien worden jonge boeren volgens hem nog niet voldoende ondersteund om boer te blijven te blijven en de “moeilijke uitdagingen van de landbouw” aan te gaan.

De Poolse Commissaris hield onlangs een toespraak tijdens een jaarlijkse conferentie over de toekomst en uitdagingen van de Europese landbouw. Wojciechowski wil met een ‘offensief’ plan de biologische landbouw beter ondersteunen en de intensieve landbouw en het gebruik van bestrijdingsmiddelen en meststoffen verminderen.

Dit past in de ‘Van Boer tot Bord'( Farm to Fork)-strategie van de EU, waarbij zal onderzocht worden hoe de biologische productie de agrovoedingssector kan helpen duurzamer te worden. Dat wil de nieuwe Europese Commissie stimuleren met subsidies, en niet straffen met boetes. Het hernieuwde Europese landbouwbeleid (GLB) zal ingeschakeld worden om de beste praktijken te stimuleren.

Volgens Wojciechowski is er in de EU meer dan 12 miljoen hectare in gebruik voor biologische productie in 200.000 landbouwbedrijven. Maar de productie en de consumptie van biologische levensmiddelen verschilt aanzienlijk tussen de EU-landen, waarbij de consumptie van biologische producten varieert van 10 procent tot 0,5 procent.Biologische landbouw is volgens hem voor veel Europeanen nog moeilijk bereikbaar omdat de prijzen te hoog zijn. Hij wees erop dat consumptie de belangrijkste hindernis is voor de ontwikkeling van biolandbouw in Europa.

Het gebrek aan toegang tot betaalbaar land voor nieuwe boeren wordt gezien als het grootste obstakel voor nieuwkomers in de landbouw: meer dan de helft van de landbouwgrond in Europa wordt beheerd door boeren die ouder zijn dan 55 jaar en bijna een derde door boeren die ouder zijn dan 65 jaar. Daarentegen is slechts 6 procent van het totale landoppervlak in handen van landbouwers jonger dan 35 jaar.

Wojciechowski wil ook de vaak lange afstanden om grondstoffen in te voeren inperken. De afstand tussen boerderij en vork moet verkleind worden en de zelfvoorziening moet worden vergroot. Hij haalde het controversiële voorbeeld aan van de 36 miljoen ton sojabonen die jaarlijks vanuit Amerika ingevoerd worden. Die zouden de EU-landen ook zelf kunnen verbouwen.

Met zijn voorstellen gaf de Poolse EU-commissaris een vooruitblik op het nieuwe EU-landbouwbeleid dat straks moet passen in de Klimaatneutrale Green Deal van EU-vicevoorzitter Frans Timmermans. DE EU wil over tien jaar de luchtvervuiling al met de helft hebben teruggedrongen, en wil dat de aarde over dertig jaar niet meer opwarmt.

Zijn voorstellen variëren van de invoering van belasting voor de lucht- en scheepvaart en het duurder maken van het wegverkeer tot het planten van twee miljard bomen in de EU en een miljoen laadpalen voor schone elektrische auto’s langs de wegen neerzetten.

De voorstellen van Timmermans zullen ingrijpende gevolgen hebben voor de omvangrijke Nederlandse voedselindustrie en landbouwproductie. De agrarische sector vormt een belangrijk onderdeel van de Nederlandse economie, maar wordt met een zeer grote veestapel ook steeds meer gezien als de grootste industriële vervuiler van bodem en lucht.

In een Nederlands televisieprogramma zei (de Nederlandse) EU-Commissaris Timmermans zondag dat de landbouwindustrie in ‘de verduurzaming van Europa een grote rol zal moeten spelen’. De Europese Commissie gaat niet tegen Nederland zeggen dat de veestapel gehalveerd moet worden. Nederland moet zelf bedenken hoe de CO2-uitstoot in de landbouw verder wordt teruggedrongen, samen met de boeren. “De intensieve landbouw is niet meer van deze tijd. Tegelijk hebben we de landbouw nodig. We kunnen niet zonder de boeren”, aldus EU-commissaris Frans Timmermans.