Woensdag (20 mei) zal de Europese Commissie het langverwachte Green Deal-Klimaatbeleid presenteren, tegelijkertijd met een nieuwe visie op voedselveiligheid en biodiversiteit.
De plannen zullen in Brussel worden gepresenteerd door vicevoorzitter Frans Timmermans en Commissaris Kyriakides, die verantwoordelijk is voor Gezondheid (voedselveiligheid, medicijnen etc). De presentatie van de plannen is al enkele keren uitgesteld, en nog steeds is er op Europees niveau geen overeenstemming over de financiering van de ingrijpende plannen.
Dat uitstel heeft deels te maken met de vraag hoeveel geld er moet worden vrijgemaakt voor het corona-megafonds, en hoe de EU-meerjarenbegroting 2021-2027 daarop moet worden aangepast. Daardoor zijn de 27 EU-Commissarissen en de EU-regeringen het nog steeds niet eens over de vraag hoe ingrijpend en hoe kostbaar de Green Deal mag/moet worden.
Afgeleid daarvan is ook nog niet duidelijk hoe groot de nieuwe landbouwbegroting kan zijn. Uit het gisteren door Angela Merkel en Emmanuel Macron gesloten Duits-Franse compromis over de toekomstige EU-financiering valt af te leiden dat de huidige sociale- en economische structuurfondsen, plattelandsinvesteringen, landbouwsubsidies en andere EU-geldstromen zullen worden ‘omgekat’ tot meer doelgerichte Green Deal-betalingen. Uit eerdere opmerkingen van de Poolse landbouwcommissaris Wojchiekowski viel al af te leiden dat hij de EU-subsidiegelden wil verleggen van ‘hectares en tonnage van de agro-industrie’ naar de inkomens van boerenfamilies.
De Farm to Fork (F2F)(boer tot bord)-strategie is, als onderdeel van de Europese Green Deal, een speerpunt van de huidige Europese Commissie. EU-Commissaris Kyriakides vindt dat de landbouw zich aan striktere Klimaat- en gezondheidsregels moet aanpassen, en dat de consument het consumptiegedrag moet veranderen. Doorgaan op de huidige manier kán volgens haar niet.
Hoewel het beleid nadrukkelijk neerslaat op de Europese boeren en tuinders, is de rol van Europees landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski op het nieuwe beleid beperkt. Hij draagt er wel aan bij, maar commissaris Stella Kyriakides (Voedselveiligheid en Gezondheid) heeft het voortouw. Zij legt verantwoording af bij klimaatcommissaris Frans Timmermans.
In de concept-versie staat dat er Europese richtlijnen komen waarin wordt vastgelegd hoeveel het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest in 2030 moet zijn teruggebracht. Volgens onbevestigde berichten zou het doel zijn om het middelengebruik in 2030 met de helft terug te brengen.
Uit een ambtelijke notitie van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag blijkt dat de Nederlandse regering in grote lijnen het nieuwe Europese Klimaatbeleid ondersteunt. Nederland is het er mee eens dat er strengere criteria komen voor CO2-luchtvervuiling, en het verminderen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Het Nederlandse kabinet zegt zich in te zetten voor een geleidelijke vermindering van de broeikasuitstoot.
Nederland constateert verder dat de door de Commissie voorgestelde verordening overwegend overwegend positief is ontvangen door de EU-lidstaten. Met een brede steun lijkt het voorstel een goede kans van slagen te hebben. Net als Nederland steunt een aantal lidstaten bovendien de opname van een aangescherpt 2030-broeikasreductiedoel.