Europees landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski vindt dat Oekraiens graan desnoods ook over EU-grondgebied getransporteerd kan worden via havens in Duitsland en Nederland. In dat geval zou de EU wel moeten meebetalen aan de extra transportkosten, omdat het graan anders veel te duur zou worden.
Tot nu toe wordt vooral verscheept vanuit havens in Polen, de Oostzeelanden, Bulgarije en Roemenië. Uitbreiding van de ‘solidariteitsroutes’ naar verder-gelegen havens is nodig geworden nadat Rusland in juli de overeenkomst voor Oekraïense graanexport over de Zwarte Zee heeft geannuleerd. EU-handelscommissaris Valdis Dombrovskis heeft Moskou gevraagd die overeenkomst nieuw leven in te blazen.
Het subsidiëren van Oekraïense vervoerskosten is één van de varianten die deze week wordt besproken in de landbouwcommissie van het Europees Parlement. Bronnen zeggen dat de Europese Commissie nog geen extra budget en geen duidelijke manier heeft om de extra transportkosten te helpen financieren
Landbouwcommissaris Wojciechowski doet donderdag verslag van de jongste stand van zaken, nu per 15 september het tijdelijke Oekraïense ‘exportverbod’ naar de vijf EU-buurlanden afloopt. Het opheffen van de invoerheffingen naar EU-landen heeft afgelopen maanden ertoe geleid dat veel Oekraïense landbouwproducten in die vijf buurlanden terechtkwamen, en daar de lokale markten verstoorden.
Die vijf landen hebben Brussel gevraagd het verbod in elk geval te verlengen tot eind dit jaar. Daar is commissaris Wojciechowski het eigenlijk wel mee eens, maar de andere EU-commissarissen en EU-landen vinden dat een te grote anti-Oekraïne maatregel.
Polen heeft gewaarschuwd dat als de Europese Unie geen groen licht geeft voor verlenging van de beperkingen, Warschau dat desnoods eenzijdig zal opleggen.Poolse boeren zouden bereid zijn opnieuw de grensovergangen te gaan blokkeren. “Polen zal het zeker doen, Hongarije zal het zeker doen”, zei de Poolse LNV-minister Robert Telus gisteren.
De kwestie van de Oekraïense graanimport dreigt daarmee opnieuw tot een diplomatiek geschil tussen Polen en Oekraïne te leiden, midden in de nu al verhitte Poolse verkiezingscampagne. Daarin spelen de toekomst de Poolse agrarische sector en de relatie met Oekraïne een grote rol. Kiyv wil op zo kort mogelijke termijn lid van de EU worden.
Juist afgelopen week publiceerde de Poolse landbouwfederatie een rapport over de toekomst en de noodzakelijk-geachte modernisering van de Poolse landbouw. Daarin wordt onder meer gewaarschuwd dat Polen over enkele jaren niet opgewassen zal zijn tegen de concurrentie van hun Oekraïense buren.