Timmermans hekelt voedselsysteem in agro-industrieel complex

Europees Commissaris Frans Timmermans heeft op een ministeriële conferentie in Berlijn een grote toespraak gehouden over klimaat en milieu, voedsel en duurzaamheid en het inkomen en de toekomst van agrariërs en de landbouw.

Volgens de vice-voorzitter van de Europese Commissie zitten consumenten, producenten en de landbouwers vast in een voedselsysteem dat heeft geleid tot overmatige afhankelijkheid van synthetische middelen en geïmporteerd voer. Hij omschreef dat als het agro-industrieel complex.

Timmermans hield zijn toespraak op een conferentie op het ministerie van voedsel en landbouw (BMEL), in aanwezigheid van de Duitse minister Cem Özdemir en president Winfried Kretschmann van de deelstaat Baden-Wuttenberg. 

Het was niet voor het eerst dat Timmermans over het inkomen en de toekomst van de agrarische sector sprak, maar tot nu toe vooral in de ENVI-milieucommissie van het Europees Parlement. Ook sprak hij onlangs op een universiteit in Italië over de inkomenspositie van de landbouw.

Zonder de recente voorstellen van de Europese Commissie voor vermindering van pesticiden in de landbouw (SUR) bij name te noemen, gebruikte Timmermans niet het woord ‘verbod’ maar zei hij ‘dat we de helft van de chemische bestrijdingsmiddelen moeten vervangen door alternatieven, door meer kennis en precisie en het gebruik van de nieuwste technologieën’.

Met dat pleidooi sloot Timmermans aan bij een eerdere oproep van de Nederlandse Europarlementariër Jan Huitema (VVD), die vorig jaar in een vraaggesprek met Nieuwe Oogst er op wees dat we beter kunnen spreken van ‘vervangen’ in plaats van ‘verbieden’. 

Wel wees hij erop dat vermindering van uitstoot van broeikasgassen het ene is, maar dat we ook de toestand van de natuur moeten verbeteren om voortaan voldoende en verzekerd voedsel te kunnen produceren. ‘We moeten de gezondheid van de bodem weer herstellen want elke boer kan je vertellen: op dode grond kun je geen voedsel verbouwen’

Volgens de Klimaatcommissaris wéten we al dertig jaar dat de klimaatverandering eraan komt, en zíen we inmiddels dat overstromingen na zware regenval in Duitsland, België en Limburg gebouwen, bruggen en snelwegen wegspoelen.

Ook verwees hij naar Italië en Spanje waar droogte een steeds groter probleem is rm grote delen van het land langzamerhand veranderen in woestijnen. De klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit zullen ook gevolgen hebben voor onze voedselzekerheid, zo waarschuwde hij. 

‘Die klimaatverandering komt eraan, of we het willen of niet. We kunnen ons ertegen wapenen. Laten we ons erop voorbereiden. Hoe langer we wachten, des te duurder en des te moeilijker het wordt’.

‘ We zitten in een voedselsysteem waarbij het inkomen van de boer niet zonder meer verzekerd is. Het is een systeem waarbij traditioneel tachtig procent van de GLB-landbouwsubsidies terechtkomt in de zakken van twintig procent van mensen die vaak niet eens zelf boer zijn. Het leidt tot een systeem waarbij tweederde van het graan bestemd is voor dierenvoer en niet wordt benut voor mensen’, aldus Timmermans.

Hij merkte op dat niet alleen de landbouw, maar de hele voedselketen duurzamer moet worden, en dat ook supermarktketens, transport en verwerking daar ook hun steentje aan zullen moeten bijdragen.‘Laat me preciezer zijn: ik wijs niet met een vinger naar de landbouw. We moeten de bondgenoten van de boeren zijn. Zij zitten vast in een systeem dat maar voor weinigen voordeel biedt’.

Timmermans zei dat de huidige generatie zich ervan bewust moet zijn dat de volgende generaties afhankelijk zijn van de beslissingen die wij vandaag nemen. ‘We moeten het geld in de toekomst van de landbouw steken, niet in de zakken van het agro-industrieel complex. We moeten in het leven van de landbouwers investeren. Als we een toekomst voor onze kinderen willen, moeten we in de natuur investeren en moeten we daarmee nu beginnen’, zo sloot hij zijn toespraak af.