Von der Leyen: EU krijgt Commissaris voor Defensie en Veiligheid

EP Plenary session - Key debate - The social and economic consequences for the EU of the Russian war in Ukraine - reinforcing the EU’s capacity to act

De nieuwe Europese Commissie zal een aparte Commissaris voor Defensie en Verdediging krijgen. Dat heeft Commissievoorzitter Ursula von der Leyen aangekondigd tijdens een veiligheidsconferentie in Praag. Deze nieuwe functie is vooral gericht op de gezamenlijke ontwikkeling en productie van militair materieel binnen de EU, en nadrukkelijk niet op de militaire operaties van de NAVO.

De selectie van de nieuwe Commissarissen wordt een ingewikkeld proces, waarin Von der Leyen moet proberen overeenstemming te vinden over de verdeling van de commissariaten. Deze overeenstemming moet niet alleen betrekking hebben op de personen zelf, maar ook op de toewijzing van specifieke portefeuilles en de evenwichtige vertegenwoordiging van verschillende politieke partijen. 

Hoewel Von der Leyen de eindverantwoordelijkheid draagt, hebben de premiers van de EU-landen vooraf een grote informele invloed op de verdeling van de portefeuilles. Uiteindelijk moet het Europees Parlement akkoord gaan met de voorgestelde Commissarissen en de taakverdeling.

Een van de grootste hindernissen voor Von der Leyen is haar streven naar een gender-gebalanceerde Commissie. In 2019 slaagde ze erin om voor het eerst een evenwichtige man-vrouwverdeling in de Commissie te realiseren, maar dat lijkt nu een stuk moeilijker. Hoewel ze de lidstaten had verzocht om zowel een mannelijke als een vrouwelijke kandidaat voor te dragen, hebben de meeste landen slechts één mannelijke kandidaat ingediend. Hierdoor dreigt de genderbalans scheef te trekken. 

Landen die hun huidige commissaris voor herbenoeming voordragen, hoefden geen tweede kandidaat in te dienen. Hierdoor is het aantal voorgedragen vrouwen nog verder beperkt. Daarnaast heeft een aantal landen sterke voorkeuren uitgesproken voor specifieke portefeuilles, vooral binnen de economisch-financiële hoek, wat de onderhandelingen nog verder compliceert. 

Een andere portefeuille die veel aandacht krijgt, is die van Landbouw. Deze portefeuille gaat traditioneel naar een kleiner EU-land en wordt vaak gezien als een van de minder aantrekkelijke posten, maar speelt desondanks een cruciale rol in de verdeling van subsidies en regelgeving binnen de EU. 

Dit jaar lijkt de Luxemburgse minister Christophe Hansen, lid van de centrumrechtse Europese Volkspartij (EVP), de voornaamste kandidaat voor deze positie. Hansen is een van de weinigen die openlijk zijn interesse voor deze post heeft uitgesproken, wat hem tot een waarschijnlijke keuze maakt.