De Europese Unie moet haar vrijhandelsovereenkomst met Oekraïne herzien en desnoods opnieuw invoerheffingen opleggen voor sommige landbouwproducten, zei landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski woensdag in een debat met de Poolse Senaat. Volgens hem leidt de tijdelijke vrijstelling tot marktverstoringen voor een aantal producten in verscheidene EU-buurlanden.
Wojciechowski noemde maïs, koolzaad en pluimvee als voorbeelden. Hij zei dat niet alleen Polen maar ook Roemenië en Bulgarije een “problematische” toename van de invoer van zonnebloemolie uit Oekraïne hebben gezien.
Uit een rapport van de Commissie is gebleken dat de EU een “aanzienlijke toename van de invoer van … pluimvee, eieren, melkpoeder, boter, suikers, zetmeel, zemelen en sommige granen” heeft gezien.
De opmerkingen van de Poolse commissaris zijn lijnrecht in tegenspraak met het officiële EU-standpunt om maximaal mee te werken aan onbeperkte voedselexport vanuit Oekraïne. Sinds de Russische troepen in februari het land zijn binnengevallen, hapert de export. De afgelopen maanden was er slechts beperkte export mogelijk via de traditionele exportroute naar de Zwarte Zee.
Brussel opende daarom een alternatieve landroute naar de EU via de zogenaamde solidariteitsroutes en schortte alle invoerrechten op Oekraïense goederen voor een jaar op. Die overeenkomst loopt komende zomer af, maar de Europese Commissie overweegt deze te verlengen tot eind 2024.
Door de EU-hulp bij de export via EU-corridors komen veel producten in grote hoeveelheden allereerst terecht in Polen. Poolse graanhandelaren klagen al enkele maanden over oneerlijke concurrentie. Ook Franse pluimveehouders hebben bij de EU geklaagd over de enorme hoeveelheden Oekraïens pluimvee dat nu op de Franse markt verschijnt.
“Ik ken de zorgen van de boeren en ik zie het probleem”, zei Wojciechowski. “De invoer van sommige landbouwproducten is inderdaad meerdere malen toegenomen na het openen van de handel met Oekraïne. Er komen simpelweg te veel goederen binnen.”
Wojciechowski zei dat een beslissing over het al dan niet invoeren van tarieven voor voedselproducten “van veel commissarissen zal afhangen … maar mijn mening is dat er een probleem is. Waar deze export duidelijk is toegenomen, zal ik me uitspreken voor het invoeren van importbeperkingen.”