Malta mag doorgaan met verkoop van ‘gouden paspoort’ aan niet-EU-burgers

Exhibition on murdered journalist Daphne Caruana Galizia : ' Daphne – The Voice that Lives On '

Europese rechters hebben bepaald dat elk EU-land zelf uitmaakt aan wie het een paspoort verstrekt, en dat de EU daar niet over gaat. Dat betekent dat Malta mag doorgaan met het verstrekken van Maltese paspoorten aan rijke Russen en Arabieren, die daarmee ook vrije toegang krijgen tot de andere Europese Schengenlanden. 

De uitspraak van het Europees Hof van Justitie (HvJ) is een belangrijk keerpunt in de discussie over de zogeheten “gouden paspoorten.” Ondanks kritiek van de Europese Commissie en zorgen over de risico’s op het gebied van veiligheid, belastingontduiking en corruptie, blijft Malta bij zijn programma voor rijke niet-EU-burgers die willen investeren in het land.

Malta begon daar in 2013 mee. Het land heeft er inmiddels meer dan 1 miljard euro mee opgehaald. Hoewel andere landen, zoals Cyprus en Bulgarije, onder druk van de EU hun ingewikkelde regelingen hebben stopgezet, blijft Malta standvastig in haar beslissing om door te gaan. De kans bestaat dat met deze recente uitspraak andere landen het nu ook weer gaan doen.

De Europese Commissie had Malta voor de rechter gedaagd omdat er – volgens Brussel – zorgen zijn dat dit systeem niet in overeenstemming is met de EU-waarden. Er zijn ook zorgen geuit over de mogelijke gevaren, zoals het risico dat criminele organisaties de regeling zouden kunnen misbruiken voor illegale activiteiten zoals witwassen en belastingontduiken. 

De afgelopen jaren zijn overheidsinstanties en politici op Malta meerdere malen in opspraak geraakt door de toenemende invloed van criminelen op het landsbestuur. Onthullingen dat zelfs premiers en ministers werden omgekocht, leidde op 16 oktober 2017 tot de moord aanslag op de journaliste Daphne Cariana Galizia 

Nu het HvJ heeft bevestigd dat het fundamentele van burgerschap een nationale bevoegdheid is, kunnen landen die eerder onder druk van de EU hun programma’s hebben beëindigd, zoals Cyprus, mogelijk opnieuw overwegen om deze regelingen weer in te voeren.