Onder druk van demonstrerende Europese hebben de EU-landen besloten de verruimde exportregels voor Oekraïne nog verder terug te dringen. Op de Landbouwraad was begin deze week al besloten tot een ‘noodrem’ en een lager maximum, maar dat was volgens Polen, Frankrijk, Hongarije en Italië nog te ruim.
De EU-ambassadeurs zijn het nu eens geworden over een nieuw compromis waarbij er nog minder Oekraiense goederen belastingvrij in de EU mogen worden ingevoerd. Dit is waarschijnlijk een nadeel voor de Oekraïense landbouw. Het gaat onder meer om eieren, gevogelte, suiker en maïs.
Voor het verder aanscherpen van de eisen is ook een meerderheid in het Europees Parlement nodig. Daarover zou kunnen worden gestemd in de laatste plenaire vergaderweek, op 22 april, voordat Straatsburg op reces gaat voor de verkiezingscampagne.
Volgens Oekraïne is de graanexport van Oekraïne naar EU-landen inmiddels al teruggekeerd naar het niveau van vóór 2022. Al bijna een jaar lang levert Oekraïne geen tarwe, zonnebloemen, maïs en koolzaad via de buurlanden, en wordt het overgrote deel van de landbouwexport weer over de Zwarte Zee geëxporteerd.
De Oekeraiense strijdkrachten zijn er de afgelopen maanden in geslaagd de Russische marine te verjagen uit het westelijk deel van de Zwarte Zee. Daarbij zijn zelfs twee grote Russische schepen op volle zee getorpedeerd en tot zinken gebracht. Ook zijn Russische marineschepen aangevallen in havens in de door Rusland geannexeerde Krim.
Tijdens de Landbouwraad merkte de Oekraiense minister Mykola Solsky op dat sinds het begin van het jaar ongeveer 12 miljoen ton van de 17 miljoen ton landbouwexport via de havens van Odessa het land uit is getransporteerd, en bijna 3 miljoen ton over de Donau via buurland Roemenië, en slechts 2 miljoen ton over land, voornamelijk per spoor, via aangrenzende EU-landen.
“We transporteren in een maand evenveel door Polen als we in één dag via onze zeehavens exporteren. Bovendien zijn de kosten van export over zee veel goedkoper en competitiever dan transport over land”, voegde Solsky eraan toe. Hij benadrukte dat Oekraïense landbouwproducten op de EU-markten amper negatieve gevolgen hebben.
Polen hoopt dat het niet nodig zal zijn de doorvoer van landbouwproducten uit Oekraïne te stoppen. Dat vertelde de Poolse minister van Landbouw Czeslaw Sekerski aan journalisten in Brussel. Hij zei niet of Polen nu een einde gaat maken aan de Poolse boeren-blokkades aan de Oekraïense grensovergangen.