EU-leiders nu ‘minder oneens’ over budget, coronafonds en leningen

De EU-leiders zijn er afgelopen weekeinde (nog?) niet in geslaagd een ​​compromis te vinden om de Europese economie opnieuw op gang te brengen na de corona pandemie.

EU-president Charles Michel heeft de onderhandelingen geschorst. Hij wil maandagmiddag om 16.00 uur verder gaan en een nieuw compromisvoorstel presenteren. Dat laatste duidt erop dat de tegenstellingen kennelijk te overbruggen zijn.

Volgens de Nederlandse premier Mark Rutte was de top afgelopen nacht heel erg dicht bij een mislukking. “Het zag er een paar keer niet goed uit”, zei hij na afloop. Er was een “moment dat ik dacht: het is over”.

Dat de EU-top op de derde (extra !) onderhandelingsdag niet is mislukt, wordt door waarnemers als ‘positief’ gezien. En omdat er nu zelfs een vierde onderhandelingsdag aan wordt toegevoegd, wekt de indruk dat een gunstig resultaat nog steeds mogelijk is.

Volgens Rutte zijn de gesprekken nu zo ver opgeschoten dat er verder onderhandeld kan worden. Hij is tevreden met toezeggingen over de economische hervormingen die landen moeten doorvoeren om in aanmerking voor subsidies te komen en de controle daarop. Hij meent dat daarover “langzamerhand consensus ontstaat”, en dat de vier dwarsliggende landen kennelijk resultaat behalen.

Ook over de keus tussen ‘giften’ of ‘leningen’ lijkt toenadering mogelijk. Er was in het aanvankelijke voorstel van EU-president Michel sprake van twee derde ‘giften’ en een derde ‘leningen maar dat lijkt nu half-om-half te worden. Het eerste voorstel ging nog uit van 500 miljard aan subsidies. Toen wilde Nederland nog helemaal niet van subsidies weten.

Een emotionele oproep van Michel aan de EU-regeringsleiders om hun geschillen te overbruggen en “een onmogelijke opgave” te volbrengen heeft volgens premier Rutte wel geholpen. Rutte zei na afloop van de derde dag eerder méér dan minder steun voor de ‘voorwaarden’ van de ‘vrekkige vier’ te zien.