EU-president Michel wil nog meer bezuinigen op landbouwbudget

De Europese Unie moet de komende jaren bezuinigen op de Landbouwbegroting, zo vindt EU-president Charles Michel. Hij wil het EU-budget 2021-2027 verlagen van 1100 miljard naar 1074 miljard euro, onder meer door in de landbouwuitgaven te snijden, zoals Nederland wil.

Gedetailleerde bezuinigingsbedragen noemde Michel nog niet, maar mogelijk doelt hij op de reserves van het plattelandsfonds. Bovendien mag Nederland van hem de ‘tijdelijke’ miljardenkorting op de jaarlijkse afdracht nog zeven jaar in stand houden.

De EU-president komt met zijn voorstellen tegemoet aan wensen van de Nederlandse premier Mark Rutte, die binnen de EU dwars ligt over het EU-budget en over het corona-herstelfonds. Hij hoopt met een iets lagere meerjarenbegroting (MFK) dan die de Europese Commissie had voorgesteld op de top van regeringsleiders een akkoord te kunnen bereiken over die twee financiële dossiers.

Het is overigens nog maar de vraag of Michel met zijn nieuwe compromis de EU-staatshoofden op één lijn weet te krijgen, en vervolgens moet worden afgewacht of de Europese Commissie van Ursula von der Leyen er genoegen mee neemt. En van het Europees Parlement is al bekend dat ze de nu door Von der Leyen voorgestelde 1100 miljard al het absolute minimum vinden, en eigenlijk nog méér willen. Wel is de EU-praktijk dat de staatshoofden altijd het laatste woord hebben.

Michel houdt voor het corona-steunpakket wel vast aan de verhouding van twee derde aan subsidies en een derde aan leningen voor de door het coronavirus zwaarst getroffen zuidelijke EU-landen. In het fonds moet 750 miljard euro komen. Premier Rutte en de drie andere ‘zuinige’ landen Zweden, Denemarken en Oostenrijk, vinden dat die steun alleen uit leningen mag bestaan en onder voorwaarde van hervormingen.

Michel zei na afloop van de presentatie van zijn compromisvoorstel “de gevoeligheid hierover bij lidstaten te respecteren. Dit is een moeilijke kwestie. Maar ik vertrouw op politieke moed.” EU-president Michel stelt ook voor een reservefonds van 5 miljard euro in te stellen voor de landen, zoals Nederland, die het meest worden getroffen door het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU.

Het compromisvoorstel, dat tot stand is gekomen na wekenlang koortsachtig overleg met de verdeelde lidstaten en een bezoek aan Rutte, komt op het eerste gezicht aan een aantal Nederlandse zorgen en eisen tegemoet. Een andere belangrijk punt voor Den Haag komt ook terug. Michel wil subsidies aan lidstaten verbinden aan voorwaarden over de rechtsstaat, waardoor desnoods subsidies kunnen worden ingetrokken van dwarsliggers als Hongarije of Polen.

In een toespraak riep Merkel woensdag de Europarlementariërs op zich verantwoordelijk en compromis-bereid op te stellen, nu de EU voor de komende jaren voor ingrijpende besluiten staat. En Merkel zei een nuchtere en eerlijke benadering ook te verwachten van de regeringsleiders die over een week op een ‘financiële top’ bijeenkomen.

Staatshoofden als Merkel en de Franse president Macron, en de Europese Commissie, willen daar zo snel mogelijk honderden miljarden voor uittrekken, maar de dwarsliggende vier EU-landen leggen zich daar nog niet bij neer. Achter der schermen is er druk diplomatiek en ambtelijk voor-overleg over het nu door het EU-presidium voorgelegde compromis-van-een-compromis.