Glyfosaat in EU-landbouw: tot nu toe alleen Duitsland en Oostenrijk tegen

Over 200 people and the NGO Coalition to Stop Glyphosate formed a human banner on Berlin’s Tempelhofer field in the shape of a flower and the words “Vote NO” to call on EU decision makers not to renew the licence of the weedkiller in the EU. “Vote NO” is a call towards European decision makers to end the use of Glyphosate on European fields. Mitglieder der NGO Koalition Stop Glyphosat bilden ein Menschbanner in der Form eines Totenkopfes, der sich in eine Blume verwandelt und dann in den Schriftzug “Vote NO” auf dem Tempelhofer Feld in Berlin. Diese Aktion wird ein paar Tage vor der zentralen Entscheidung in Brüssel durchgeführt, wo Mitgliedstaaten über die erneute Zulassung von Glyphosat in der EU entscheiden sollen. “Vote NO” ist ein Aufruf an alle europäischen Entscheidungsträger dem Einsatz von Glyphosat auf europäischen Feldern ein Ende zu bereiten.

Oostenrijk heeft zich nu ook publiekelijk uitgesproken tegen verlengde toelating van glyfosaat in pesticiden in de Europese landbouw. Deze aankondiging komt kort nadat Duitsland eerder deze week meldde dat het tegen een dergelijk besluit zal stemmen, ondanks verdeeldheid binnen de Duitse coalitieregering over deze kwestie. 

De druk op regeringen van verscheidene EU-landen om zich hierover uit te spreken is de afgelopen tijd toegenomen. Dit heeft geleid tot speculatie dat de Landbouwministers van de EU-landen zich op 12 oktober mogelijk van stemming zullen onthouden, waardoor een definitief besluit wordt uitgesteld.

De aankondiging van Oostenrijk dat het tegen verlenging zal stemmen, vanwege hun bio-landbouw. Het Duitse standpunt is echter nog niet eenduidig. Terwijl de regering formeel heeft aangekondigd tegen glyfosaat te stemmen, blijft er verdeeldheid bestaan binnen de coalitieregering. De Groenen hebben zich altijd uitgesproken tegen het gebruik van glyfosaat, terwijl de CDU-christendemocraten en de FDP-liberalen meer terughoudend opstellen.

Ook de regeringen van andere EU-landen staan onder toenemende druk om zich uit te spreken. Van Frankrijk is bekend dat het aanvankelijk voor een volledig verbod was, maar president Macron is teruggekrabbeld. Afgelopen week kwamen uit het Elysee geluiden dat Frankrijk niet tégen het vòlledige gebruik zal stemmen, maar dat het aanstuurt op ‘meer dan halvering van glyfosaatgebruik’.

In Nederland en België is het gebruik van glyfosaat verboden voor individuen, maar niet in de land- en tuinbouw. In Portugal is het gebruik ervan in de openbare ruimte verboden. In Tsjechië is het sinds 2019 beperkt maar niet verboden. Duitsland is van plan glyfosaat eind 2023 te verbieden.

Van Nederland is bekend dat een meerderheid van de Tweede Kamer tegen is, maar dat de demissionaire Landbouwminister Piet Adema nog geen standpunt heeft ingenomen: hij wacht daarmee op een ambtelijk technisch advies,

De situatie binnen de EU wordt verder bemoeilijkt door het feit dat zowel voor aanvaarding als voor verwerping van glyfosaat een zogeheten “gekwalificeerde meerderheid” nodig is. Dit betekent dat ten minste 55% van de EU-landen, die samen meer dan 65% van de EU-bevolking vertegenwoordigen, het eens moeten zijn over het besluit. 

De Landbouwministers van de EU-landen zullen op 12 oktober deze kwestie bespreken. Of ze tot een consensus kunnen komen, of dat ze zich van stemming gaan onthouden en de beslissing uitstellen, is nog een open vraag.