De Landbouwministers van de meeste EU-landen vinden het Commissie-voorstel om het gebruik van chemicaliën in de landbouw binnen een paar jaar te halveren volstrekt onvoldoende. Ze vinden dat de rekenmethode (‘iedereen de helft minder’) oneerlijk uitpakt voor landen die hun gebruik al veel hebben verminderd, of al heel weinig gebruiken.
De aangeboden versoepeling (‘EU-gemiddeld min-35%’) helpt de landbouwers in die landen ook niet, zo zeggen de ministers. Ook vrezen veel LNV-ministers een totaalverbod in ‘kwetsbare gebieden’, terwijl nog niet duidelijk is welke gebieden dat zullen zijn. Daarnaast is nog steeds nergens vastgelegd hoe of wat er nou precies gemeten zal worden: in kilo’s chemicaliën, of gebruik-per-hectare, of kilo-gebruik per bruto-product.
Vrijwel alle EU-lidstaten vrezen een daling van de opbrengst als de chemische bestrijdingsmiddelen worden gehalveerd. Zij vroegen maandag in de EU-landbouwraad om een geheel nieuwe effectbeoordeling. Andere landen vroegen om een ‘actualisering’ van de cijfers, vooral omdat in de natuurherstel-plannen van juni de stikstofregels nog concreter zijn geworden.
EU-landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski toonde na afloop wel enig begrip voor die kritiek. In de EU-lidstaten varieert de gebruikte jaarlijkse hoeveelheid werkzame stof tussen 9 en 0,5 kilo per hectare, legde Wojciechowski uit. In onderhandelingen tussen Commissie, Ministerraden en Europarlement moet een eerlijke oplossing worden gevonden, vindt de landbouwcommissaris.
Eigenlijk zijn het alleen Duitsland, Denemarken en Nederland die de huidige Green Deal-plannen voor verduurzaming van de landbouw nog volledig steunen. Maar ook waarnemend LNV-minister Carola Schouten liet in haar recente geannoteerde Kamerbrief al weten dat beperking van chemische middelen zonder landbouwverlies alleen mogelijk zal zijn als nieuwe technieken (crispr-cas?) en nieuwe natuurlijke meststoffen worden toegelaten.
’De EU-Commissie moet hiervoor ook naar de eigen wetgeving durven kijken en het onderscheid tussen het gebruik van kunstmest en hoogwaardige meststoffen uit herwonnen bron wegnemen’, zo vindt Nederland.
EU-commissaris voor Gezondheid Stella Kyriakides zegt dat de Europese Commissie bereid is een compromis te sluiten over het rekenmodel en over het totaalverbod in ‘kwetsbare’ gebieden. De EU-commissie wil haar voorstel echter niet opgeven.. De regeling voor ‘minder chemie en meer bio’ wordt niet vastgesteld door de LNV-ministers en de landbouwcommissie, maar door de Milieuraad en de ENVI-milieucommissie.
Commissaris Wojciechowski heeft al gezegd dat de Europese Commissie medio volgend jaar met het langverwachte voorstel komt voor nieuwe ggo-technieken in de land- en tuinbouw. Omdat veel EU-lidstaten (zoals Spanje en Frankrijk) zeggen dat ze alleen over ‘minder chemie’ willen praten als er ‘voldoende alternatieve gewasbeschermers beschikbaar zijn’, zal de ministerraad medio volgend jaar die twee dossiers waarschijnlijk aan elkaar gaan koppelen.