In de Europese Unie gaat opnieuw de behandeling van een belangrijk landbouwvoorstel uitgesteld worden. Ditmaal is er nog geen meerderheid voor de criteria waaronder nieuwe genetische technieken (ngt’s) kunnen worden toegestaan.
Het huidige Belgische EU-voorzitterschap zegt dat het op z’n vroegst in juni de EU-landen om een standpunt en stemming zal vragen. Omdat het Europees Parlement (EP) dan op verkiezingsverlof is, zullen de slotonderhandelingen in elk geval worden uitgesteld tot het najaar.
Eind vorig jaar slaagde het vorige Spaanse EU-voorzitterschap er ook niet in de 27 EU-landen over dit voorstel op één lijn te krijgen.
Grootste struikelblok is de vraag of de meest lichte vorm van genetische bewerking (de zogeheten Crispr-cas schaartechniek) ook moet worden toegelaten in de biologische landbouw, en of dat zo’n bewerking altijd moet worden vermeld op het etiket.
Ook is nog niet vastgesteld of (chemische) bedrijven patenten kunnen aanvragen op ngt-bewerkt zaai- en pootgoed. Ook is nog niet vastgesteld of de Crispr-cas schaar alleen wordt toegestaan voor een beperkt aantal landbouwproducten, of voor alle.
Het Europees Parlement heeft in februari al gezegd dat nieuwe etikettering nodig zal zijn omdat ngt-bewerking volgens de EU-politici buiten de biologische landbouw moet worden gehouden. Dat standpunt wordt wel gesteund door een (blokkerende) minderheid van EU-landen, maar lang niet door alle.
Dat het voorstel voor de versnelde toelating van nieuwe gmo-technieken dreigt te stranden, is niet geheel verwonderlijk. Begin vorig jaar was het voorstel – onder druk van de christendemocratische EPP in het Europees Parlement – gekoppeld aan het SUR-voorstel voor terugdringing van het gebruik van chemische middelen in de landbouw.
Dat laatste voorstel werd afgelopen jaar vervolgens onder druk van verscheidene EU-landen en de centrumrechtse meerderheid van het Europees Parlement zodanig afgezwakt, dat de aanvankelijke voorstanders hun uiteindelijke steun voor het pesticidenplan introkken. Daarmee verdween het – hoogst uitzonderlijk – van de EU-agenda’s.
Zoiets dreigt nu ook te gebeuren met het ngt-voorstel, net als met de eveneens bekritiseerde Natuurherstelwet, de actualisering van de wet op het dierenwelzijn, het voorstel voor een EU-richtlijn tegen bodemvervuiling en de nog steeds in voorbereiding zijnde Boswet.