De Duitse Landbouwminister Cem Özdemir vindt dat versoepeling van de regels in de Europese landbouw niet mag leiden tot minder ambitieuze milieudoelstellingen. De door Brussel voorgestelde veranderingen zouden niet alleen de regelgeving en lastendruk voor boeren verminderen, maar ook het ‘milieu-ambitieniveau’ verlagen. Ook de Nederlandse Europarlementariër Bas Eickhout en Tweede-Kamerlid Laura Bromet (GroenLinks) lieten zich in soortgelijke bewoordingen uit.
Na de boerenprotesten van de afgelopen weken (en aan de vooravond van de Europese verkiezingen in juni !) wil de Europese Commissie versoepeling van de Green Deal-regels toestaan. In Duitsland zijn overheid en agrarische bonden momenteel al bezig met een akkoord over minder administratie, regels en procedures voor boeren.
Het voorstel van de Europese Commissie bevat enkele overeenkomende verstandige suggesties, aldus Özdemir. Sommige Brusselse voorstellen moeten volgens hem echter worden herzien. “Boeren willen op het veld of in de stal staan en niet aan een bureau zitten. Maar dat mag niet betekenen dat terugdringen van bureaucratie gelijk staat aan het terugdringen van de milieuambities.”
Volgens Özdemir zijn gezonde bodems en betere biodiversiteit voorwaarden voor een toekomstbestendige gezonde landbouw: “We moeten consequent de ‘Green Deal’ nastreven en ons niet alleen op de korte termijn concentreren”.
De Nederlandse Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) is ook niet te spreken over de door de voorgestelde herzieningen: “Deze symboolmaatregel negeert de werkelijke problemen en lost niets op. De natuur holt verder achteruit en de boer ploegt zich nog dieper vast in een landbouwsysteem zonder toekomstperspectief”.
Jaarlijks krijgen boeren in Europa tientallen miljarden aan inkomensondersteuning. Om daar voor in aanmerking te komen, moeten ze voldoen aan ‘goede landbouw- en milieuvoorwaarden’, zoals het tegengaan van erosie, gewasrotatie en ruimte voor de aanleg van heggen. Dergelijke in 2022 vastgestelde voorwaarden worden nu geschrapt.
Eickhout is bij de komende verkiezingen mede-lijstttrekker van de Europese Groenen: “Het enige groene lichtpuntje van de afgelopen landbouwhervormingen wordt nu teruggedraaid”. Als het om het inkomen van de landbouwers gaat, had Brussel beter een maximum kunnen instellen op de landbouwsubsidies. Eickhout wees erop dat nog altijd 80% van deze landbouwsubsidies naar 20% van de grootste agrarische concerns gaat “.
Het voorstel van de Commissie staat volgens critici haaks op het grote rapport over Europese klimaatrisico’s dat vorige week werd gepresenteerd. Onderzoekers concluderen dat Europa niet klaar is voor klimaatverandering en dat er grote risico’s zijn voor de natuur en de voedselvoorziening.
“Er zijn in Nederland gelukkig steeds meer boeren die hun bedrijf toekomstbestendig maken door wel te verduurzamen”, zei Tweede Kamerlid en landbouwwoordvoerder Laura Bromet van GroenLinks-PvdA. “Zij zijn gebaat bij Europees beleid dat verduurzaming stimuleert. Deze terug-beweging van de Europese Commissie verslechtert de concurrentiepositie van duurzame boeren juist.”
“De Nederlandse landbouw loopt hopeloos achter op de eigen natuur- en klimaatdoelen”, vervolgt Bromet. “Het rechtse kabinet dat nu in de maak is, zal deze Brusselse voorstellen gebruiken om ook in Nederland de milieudoelen af te zwakken en beleid terug te draaien. En dat is voor boeren veel slechter dan wanneer we ze helpen te verduurzamen.“
Nu de Europese Commissie de maatregelen heeft gepresenteerd, moeten zowel het Europees Parlement (19 maart) als de LNV-ministers (26 maart) zich erover buigen. De landbouwministers hebben al eerder in meerderheid gezegd dat ze voorstellen in deze richting steunen. Maar het is nog niet duidelijk of een en ander leidt tot verschuivingen binnen de Landbouwbegroting, en of daarvoor onder de 27 EU-landen de vereiste gekwalificeerde meerderheid wordt behaald.