Trump dreigt met hoge importboetes; EU-landen denken na over hun reactie

De kersverse Amerikaanse president Donald Trump heeft een nieuwe koers in het handelsbeleid aangekondigd. Hij dreigt hoge invoerheffingen op te leggen op importproducten, vooral gericht op landen met grote exportstromen naar de Verenigde Staten. Dat kan verstrekkende gevolgen hebben voor de wereldeconomie en tot gespannen handelsrelaties leiden. 

Trump stelt dat handelsakkoorden in het verleden te veel in het voordeel van buitenlandse partners zijn gesloten. De president wijst vooral naar Canada, Mexico en de Europese Unie als partijen die volgens hem te makkelijk toegang hebben tot de Amerikaanse markt. Om dat te corrigeren, wil hij hoge importtarieven invoeren. Daarmee wil hij ook de eigen Amerikaanse producenten beschermen. 

Analisten zien hierin een signaal van protectionisme en mogelijk hogere importheffingen. Dat kan op het internationale wereldtoneel leiden tot verstoringen van de markten.

Trump bekritiseert al langer wat hij omschrijft als ‘oneerlijke handelspraktijken’. De VS zou structureel worden door handelsverdragen waarin, volgens hem, te veel ruimte wordt gegeven aan buitenlandse producenten om de Amerikaanse markt te optreden tegen relatief lage tarieven.

In het geval van de Europese Unie is Trump vooral het verplichte handelstekort: de VS voert meer producten uit de EU dan het exporteert, en dat zal hij met strengere maatregelen corrigeren. Critici zetten vraagtekens bij de effectiviteit van hogere tarieven. Zij stellen dat consumenten uiteindelijk de rekening betalen omdat bedrijven de extra invoerkosten doorberekenen in de verkoopprijs.

Bovendien kan een toename van protectionisme tot gevolg hebben dat ook de Europese Unie en andere handelspartners hun importtarieven verhogen of andere vergeldingsmaatregelen treffen.

Voor de EU vormt de dreiging van hogere Amerikaanse importheffingen een behoorlijke uitdaging. De interne markt is sterk afhankelijk van de export, met name in sectoren als de landbouw en de maakindustrie. Ook andere sectoren, zoals de luchtvaart, hightech en farmaceutische industrie, zijn bezorgd.

Op politiek niveau is er verdeeldheid binnen de EU over de juiste reactie. Sommigen willen met diplomatieke middelen de spanningen temperen, terwijl anderen pleiten voor een krachtig antwoord, bijvoorbeeld door zelf tarieven op Amerikaanse producten te verhogen. Gecombineerd zou de EU kunnen laten zien dat het bereid is om zijn interne markt te verdedigen.

Europese kopstukken, onder wie Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, hebben laten weten bereid te zijn tot gesprekken. Vooralsnog is onduidelijk of Trump zijn dreigementen in de praktijk gaat brengen. Over twee weken wordt er in Brussel een EU-top van regeringsleiders gehouden, met twee belangrijke agendapunten: de aanpak van de Russische oorlog in Oekraïne, en het voorkomen van een handelsoorlog met de Amerikanen.