De Duitse bondskanselier Olaf Scholz wil bestaande grenscontroles bij verschillende buurlanden “zo lang mogelijk” handhaven. Ze hebben bewezen “zeer efficiënt” te zijn, zei Scholz. Dat standpunt leidt tot aanzienlijke spanningen binnen de Duitse coalitie tussen SPD, FDP en Groenen.
Sinds medio oktober vorig jaar houden de grenspolitie selectieve controles aan de grenzen met Polen, Tsjechië en Zwitserland. In september 2015 voerden ze al controles aan de Duits-Oostenrijkse grens in. Het aantal migranten dat illegaal het land binnenkomt, is de laatste tijd gedaald, maar wie asiel wil aanvragen krijgt doorgaans wel toegang tot het land.
De Groenen benadrukken dat deze controles indruisen tegen het Schengen-verdrag, dat vrije beweging binnen de EU garandeert. De partij heeft de Europese Commissie zelfs opgeroepen om in te grijpen en een einde te maken aan de controles.
Ondanks de kritiek heeft de andere grote coalitiepartner, de SPD, zich uitgesproken voor het behoud van grenscontroles, zij het in de vorm van steekproeven. De partij ziet de controles als een noodzakelijk middel om de veiligheid in het land te waarborgen, vooral in het licht van de verhoogde migratiedruk en de recente terroristische dreiging. De FDP heeft tot nu toe de verlenging van de controles gesteund.
Niet alleen in Duitsland zelf, maar ook in buurlanden als Nederland klinkt de roep om striktere grenscontroles. In Nederland heeft de recentelijk geïnstalleerde extreemrechtse vierpartijencoalitie van PVV-leider Geert Wilders besloten om de reeds bestaande tijdelijke controles fors uit te breiden.
De aanwezigheid van enkele miljoenen asielzoekers en vluchtelingen in Duitsland blijft een hevig-omstreden onderwerp in de Duitse politiek en samenleving. Dit debat is verder aangewakkerd door de recente terroristische aanslag in Solingen, waarbij drie mensen werden doodgestoken. De vermoedelijke dader is een 26-jarige Syriër, wiens asielaanvraag recentelijk was afgewezen. De man zou binnenkort worden uitgewezen.
Oppositieleider Friedrich Merz (CDU) riep de regeringscoalitie van SPD, FDP en Groenen op om een volledig te stoppen met het opnemen van vluchtelingen uit Syrië en Afghanistan. Hij pleitte voor strengere maatregelen om de instroom van migranten te beheersen. Bondskanselier Olaf Scholz reageerde hierop door te benadrukken dat het individuele recht op asiel “intact blijft”, en dat Duitsland zijn internationale verplichtingen zal nakomen.