EU handhaaft voorlopig nog aparte exportroutes voor Oekraïens graan

Nog eens drie schepen met graan hebben vrijdag de Oekraïense haven van Odessa verlaten. Hun vertrek volgt op de succesvolle inspectie in Istanbul van het eerste eerste schip met graan dat begin deze week Oekraïne verliet sinds de Russische invasie eind februari.

Het eerste schip werd geïnspecteerd door Rusland, Oekraïne, Turkije en de Verenigde Naties om er zeker van te zijn dat alles volgens de afspraak verliep. Na de inspectie kreeg het schip groen licht om de reis voort te zetten naar zijn eindbestemming, Libanon.

Ondanks de op gang komende hervatting van de graanexport via Oekraïense Zwarte Zeehavens, wil de Europese Unie vasthouden aan haar plan voor alternatieve vrachtroutes. Die andere routes blijven volgens Brussel voorlopig nodig omdat de export  niet direct weer op oude sterkte zal zijn.

De export van landbouwproducten via de Oekraïense Zwarte Zee-havens was maandenlang geblokkeerd door de Russische agressieoorlog. Daarom lanceerde de Europese Commissie in het voorjaar een initiatief om alternatieve logistieke routes te ontwikkelen via landen van de Europese Unie. 

Elke geëxporteerde ton telt, en door het Europese transportsysteem te vergroten, kan de EU helpen de voedselvoorziening veilig te stellen. EU-commissaris Adina Vălean erkende wel dat er ‘nog ruimte voor verbetering is.’  Er zijn niet genoeg goederenwagons en binnenvaartschepen en er is meer capaciteit nodig voor de tijdelijke opslag van Oekraïense export. 

Volgens de Brusselse autoriteiten werden vooral de transportroutes naar havens in Roemenië en Polen intensief gebruikt. De grootste hoop is momenteel gevestigd op de recente overeenkomst tussen de Verenigde Naties en Turkije, die het mogelijk moet maken om de reguliere Oekraïense landbouwexport via de Zwarte Zee te hervatten.