De Europese Commissie wil zo’n 600 miljard euro investeren in modernisering en uitbreiding van de Europese energievoorziening.
Veertig procent van de huidige Europese distributienetten is ouder dan veertig jaar. Naar schatting zal tot het jaar 2030 zo’n 400 miljard euro aan investeringen in de elektranetwerken noodzakelijk zijn.
Het gaat niet alleen om de aanleg van een netwerk van hoofdleidingen naar toekomstige windmolenparken op de Noordzee, maar ook om uitbreiding van binnenlandse netwerken. Ook de vergunningverlening en financiering rond elektriciteitsnetten moeten toegankelijker en sneller worden, als het aan de Commissie ligt.
Voor de investeringen is een lijst van 166 grensoverschrijdende projecten opgesteld. Die moeten een belangrijke rol gaan spelen in de energietransitie. Daarnaast heeft de Europese Commissie de aanleg van enkele tientallen transportleidingen en overslagstations voor de opvang en afvoer van CO2 goedgekeurd. Voor het eerst zijn ook waterstof- en elektrolyseprojecten (65) opgenomen.
Vooral sinds de Russische oorlog tegen Oekraïne in voorjaar 2022 willen de 27 EU-landen zo snel mogelijk af van hun afhankelijkheid van Russisch gas, een van de brandstoffen voor veel van hun elektriciteitscentrales. Dat heeft hun eerdere plannen om gefaseerd over te stappen op duurzame zonne- en windenergie in een stroomversnelling gebracht.
De verwachting is dat het energieverbruik in de EU-landen tot 2030 met 60 procent zal stijgen. Hiermee groeit de vraag naar ‘slimme’ netwerken inclusief teruglevering en opslagmogelijkheden. Volgens Europarlementariër Tom Berendsen (CDA) wordt door Brussel nu vooral ingezet op verbindingen tussen de plekken waar waterstof efficiënt geproduceerd kan worden en de industrie die deze waterstof hard nodig heeft.
CO2 TransPorts zal infrastructuur opzetten om grootschalige opvang, transport en opslag van CO2 uit de havengebieden Rotterdam, Antwerpen en Noordzee te vergemakkelijken. Zo verbindt de North Sea Wind Power Hub straks meerdere interconnectoren naar grenzende Noordzeelanden (Denemarken, Nederland en Duitsland), en middels de Delta Rijncorridor wordt straks CO2 via pijpleidingen uit het Duitse Ruhrgebied naar de Nederlandse offshore opslag voor de Nederlandse kust bij Rotterdam gebracht.
‘Wij willen dat de EU zelfvoorzienend wordt op het gebied van energie. Onze elektriciteit moet schoon, betaalbaar en volop beschikbaar zijn. De energietransitie loopt straks vast omdat er simpelweg geen plek is op het net. Voor onze ambitieuze plannen hebben we netwerken nodig die de energietransitie faciliteren in plaats van een knelpunt zijn. Het is goed dat de Europese Commissie met dit plan een grote stap zet’, aldus Berendsen.’