Europarlement: desnoods blokkade EU-begrotingen en het coronafonds

Het Europees Parlement dreigt de EU-meerjarenbegroting 2021-2027 te blokkeren, en daarmee ook het miljarden-kostende corona-herstelfonds. De meerjarenbegroting (1.074 miljard euro) en het corona-herstelfonds (750 miljard) vormen de kern van een serie financiële besluiten die deze maand moeten worden genomen.

Het Europarlement raakt nu op ramkoers met de 27 EU-regeringsleiders en de Europese Commissie, die eerder in juli op twee Europese toppen het wel eens waren geworden. Ook komen nu mogelijk de budgetten voor de Green Deal en het gemeenschappelijk landbouwbeleid weer op de tocht.

Het Europees Parlement wil minstens 113 miljard euro extra voor de meerjarenbegroting (2021-2027), een bedrag dat voor de meeste lidstaten (Nederland voorop) onbespreekbaar is. Duitsland biedt nu een extra 9 miljard euro en noemt dat een ‘creatieve oplossing’. 

EU-voorzitter Duitsland heeft gisteren de druk verhoogd op het Europees Parlement om snel akkoord te gaan met de begrotingen die de regeringsleiders in juli beklonken. Als het parlement blijft tegenstribbelen, komen die corona-miljarden in gevaar, waarschuwt de Duitse EU-ambassadeur.

De woensdag verstuurde brief is daarmee een nieuwe stap in een hoogoplopend conflict tussen het parlement en de EU-landen. De parlementariërs toonden zich woensdagmiddag niet onder de indruk van de verkapte Duitse dreigementen. Nu méér vragen, ‘brengt het hele bouwwerk in gevaar’, aldus de ambassadeur in zijn brief.

Het wordt algemeen al als een doorbraak gezien dat de Europese Unie ‘eigen inkomstenbronnen’ ( lees; belastingen en tarieven) mag gaan invoeren. Volgens het Europees Verdrag zijn de EU-inkomstenbronnen (tot nu toe?) een zaak van de EU-regeringen (lees: de staatshoofden)

Waar Duitsland vooral op de rem trapt, is bij de wens van het parlement om ‘naleving van de rechtsstaat’ als voorwaarde op te nemen voor het uitbetalen van EU-subsidies. De Europarlementariërs willen landen als Polen en Hongarije (maar ook Tsjechië en Kroatië) op die manier dwingen de ondermijning van hun rechtsstaat te staken.

Zij worden hierin gesteund door Nederland, Finland, Denemarken en Zweden, maar andere regeringsleiders en ministers durven hun collega’s van dwarsliggende landen (nog?) niet met boetes en sancties aan te pakken.

De rechtsstaat ondermijnen – zoals Hongarije stelselmatig doet – kan niet zonder gevolgen in de EU. “De EU mag zich niet door Orban en consorten laten bepiepelen”, aldus delegatieleider Agnes Jongerius. Respect voor de rechtsstaat moet een voorwaarde worden bij het verdelen van herstelfondsen en in de meerjarenbegroting (MFF).

Vooralsnog zegt het parlement in dat geval geen goedkeuring te geven aan de miljardenfondsen, waardoor die niet op 1 januari beschikbaar komen. Volgens de Duitse ambassadeur ‘wacht Europa op een akkoord’ dat hard nodig is ‘voor onze burgers, bedrijven, onderzoekers en regio’s’. Volgende week zou zo‘n akkoord er moeten liggen, opdat het op een nieuwe top van staatshoofden kan worden ‘afgetikt’.