Frankrijk vervult de komende zes maanden het voorzitterschap van de Europese Unie. Dat tijdelijke voorzitterschap zal vooral in het teken staan van de Toekomstconferentie over modernisering van de begroting en procedures binnen de EU. Bovendien wil de Franse president Manuel Macron het takenpakket van de EU op internationaal economisch fors uitbreiden.
Na de recente besluiten over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) zijn er op agrarisch gebied onder Frans voorzitterschap nauwelijks nieuwe ingrijpende besluiten te verwachten. Wel moet de Franse LNV-minister Julien Denormandie een begin maken met invoering van de eerste van-boer-tot-bord maatregelen, maar moet hij er vooral voor zorgen dat Commissaris Janusz Wojciechowski niet te hard van stapel loopt.
Voor de landbouw valt de meest gunstige verandering te verwachten van nieuwe handelsverdragen. Frankrijk wil bescherming tegen invoer van (goedkoper) voedsel dat niet gemaakt is volgens de Europese (milieu-)criteria. Met het principe van wederkerigheid voor import en eigen productie wil Frankrijk voorkomen dat milieu- en klimaatwetten in de EU in de toekomst de concurrentiepositie van EU-boeren verzwakken.
Denormandie waarschuwt dat de Green Deal geenszins mag leiden tot een verplaatsing van productie uit de EU. In Frankrijk bestaat brede consensus dat de binnenlandse rundvleesmarkt moet worden beschermd en dat het vrijhandelsakkoord met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen daarom niet in werking mag treden.
De handelsovereenkomsten waarover momenteel wordt onderhandeld met Nieuw-Zeeland en Australië zullen waarschijnlijk op Franse bedenkingen stuiten vanwege de concurrentie voor dierlijke producten in Frankrijk. Bovendien wil Parijs de soja-import vervangen door meer eigen sojateelt binnen de EU.
Binnen een paar jaar is Frankrijk van de op één na grootste landbouwexporteur ter wereld gezakt naar de zesde plaats. Van de EU-lidstaten hebben met name Nederland en Duitsland bij de exportlanden Frankrijk ingehaald. Veranderingen in consumptie en consumentengedrag en de prijsvorming in supermarkten worden als grote veroorzaker van het probleem gezien. Voedsel speelt een steeds kleinere rol in het dagelijks leven van veel Fransen dan vroeger. Ook is er een toenemende tendens naar goedkope producten.
Minister van Landbouw Denormandie wordt beschouwd als een speciale vertrouweling van president Emmanuel Macron. Hij maakte vanaf het begin deel uit van de nieuwe “En Marche”-beweging en organiseerde de verkiezingscampagne van 2016 voor Macron. Zijn moeilijke taak om de geplaagde Franse boeren in het gareel te houden is tot nu toe min of meer geslaagd. Onlangs werd hij in Parijs toegejuicht door suikerbietentelers, voor wie hij de vrijstelling voor neonicotinoïden had verlengd.
Ondanks zijn verbale en politieke inzet voor milieu- en klimaatvriendelijke landbouw, gaat Denormandy in individuele gevallen vaak pragmatischer te werk. Franse boeren die snel en militant de straat opgaan en de sterke regionale landbouwverenigingen zitten hem snel op de nek.
En bij de aanstaande presidentsverkiezingen in april mogen kiezers op het platteland in geen geval verloren gaan voor de Republikeinen. Dus mogen de Franse boeren het komend halfjaar niet boos worden gemaakt om Europese landbouwkwesties…