De Zweedse premier Ulf Kristersson en de Oostenrijkse bondskanselier Karl Nehammer pleiten voor een spoedig EU-besluit over asiel-opvangcentra buiten Europa. De twee conservatieve politici zeiden na hun ontmoeting in Wenen dat een hernieuwd besluit al in maart mogelijk moet zijn.
In de zogenoemde ’terugkeerhubs’ moeten immigranten worden ondergebracht gedurende de afhandeling van hun asielverzoek, of waarheen afgewezen asielzoekers uit EU-landen kunnen worden teruggestuurd. De Italiaanse premier Meloni begon daar een paar maanden geleden mee in Albanië, maar dat werd door Italiaanse rechters teruggedraaid.
Kristersson en Nehammer betoogden dat slechts twintig procent van de afgewezen migranten daadwerkelijk de EU verlaat. Volgens Kristersson zijn er nieuwe strategieën nodig om de bestaande regels te handhaven en de integriteit van het migratiebeleid te waarborgen. Nehammer voegde toe dat zonder gezamenlijke actie de geloofwaardigheid van de EU op het spel staat.
Het plan voorziet in het opzetten van opvangcentra in veilige derde landen, zoals Albanië of Servië, waar migranten kunnen verblijven totdat hun situatie is opgelost. Deze landen zouden in ruil hiervoor financiële of politieke steun ontvangen van de EU. Het initiatief moet niet alleen de efficiëntie van deportaties verhogen, maar ook illegale migratie ontmoedigen, aldus Kristersson.
Politieke druk om migratie aan te pakken is hoog. Rechtse partijen in veel EU-landen dringen aan op strengere migratiewetten. Tijdens de Europese Raad in oktober werd al besproken hoe derde landen een rol kunnen spelen in het beheersen van migratiestromen..
Kritiek op de plannen blijft niet uit. Mensenrechtenorganisaties waarschuwen voor ethische dilemma’s en schending van internationale wetten in zulke opvangcentra. Tegenstanders wijzen op de risico’s van ‘uitbesteding van Europese verantwoordelijkheden’ aan landen buiten de Unie. Toch stellen voorstanders dat deze aanpak noodzakelijk is om het migratiesysteem werkbaar te houden.