Op het plein voor het Europees Parlement in Brussel hebben tientallen betogers gedemonstreerd tegen het Europese vrijhandelsakkoord met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen. Dat deden ze voorafgaand aan de tweedaagse Europese topconferentie met de gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caraïbische Staten (CELAC).
Die EU-CELAC-top is de eerste bijeenkomst in ruim acht jaar tijd en de derde in de geschiedenis. Vier jaar geleden is de Europese Unie een politiek akkoord overeengekomen met de Mercosur-landen. Dat verdrag met Brazilië, Argentinië, Paraguay en Uruguay moet nog worden geratificeerd door de EU-landen. Er zijn ook al vrijhandelsakkoorden afgesloten tussen met Mexico en Chili.
De demonstranten in Brussel betoogden dat die verdragen “ten koste gaan van respect voor de ecologische grenzen van de planeet, fatsoenlijke arbeidsomstandigheden, werkgelegenheid en dierenwelzijn”, aldus Entraide & Fraternité, een Franstalige rooms-katholieke organisatie die zich inzet voor internationale rechtvaardigheid en broederlijk delen. Daarnaast liggen deze handelsakkoorden volgens hen aan de basis van heel wat mensenrechtingenschendingen in Zuid-Amerika.
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en de Braziliaanse president Lula da Silva zeiden te verwachten dat ‘voor het eind van dit jaar’ het Mercosurverdrag kan worden ondertekend.
Verscheidene EU-landen vinden dat er in het verdrag alsnog bepalingen moeten worden opgenomen tegen de illegale bomenkamp in het Braziliaanse regenwoud om de aanleg van meer landbouwgronden mogelijk te maken.
Anderen vinden dat er ook strengere milieucriteria moeten gaan gelden voor de import van Zuid-Amerikaanse levensmiddelen. Zulke aanvullingen zouden in een ‘inlegvel’ in het verdrag opgenomen kunnen worden, maar daarover zijn de EU-landen het nog niet eens.
Oostenrijk heeft zich al uitgesproken tégen ratificatie. Frankrijk aarzelt; Duitsland is vóór. Ook Europese landbouworganisaties hebben bedenkingen tegen de nieuwe handelsregels zolang de Zuid-Amerikaanse export zich niet hoeft te houden aan milieuregels die in de EU wel gelden voor Europese boeren. Naar verluidt werkt Brazilië momenteel aan een soort tegenvoorstel, in een poging de Europese bezwaren weg te nemen.