Rekenkamer: EU-subsidie wijnindustrie leidt amper tot meer ‘groene’ wijn

Bij de toekenning van subsidies aan de Europese wijnindustrie wordt amper gelet op milieueffecten en worden er nauwelijks duurzaamheidsvoorwaarden aan verbonden. Dat zegt de Europese Rekenkamer in een onderzoek naar de jaarlijkse EU-subsidie aan de wijnindustrie.

In de EU kunnen wijnen rood, wit of rosé zijn, maar zelden is er sprake van “groene” wijnbouw, zo zegt de ERK. 

De Europese rekenmeester betreuren dat het wijnbeleid ondanks de grote bedragen die ermee gemoeid zijn, nauwelijks heeft bijgedragen aan een beter milieu. Terwijl in het landbouwbeleid tientallen procenten worden verschoven naar ecoschemes en natuurdoeleinden, wordt in de wijnindustrie amper vijf procent van de subsidie geoormerkt.

Ook leidt de financiële steun maar een klein beetje tot verbetering van de concurrentiepositie ten opzichte van niet-EU-landen.

De afgelopen tien jaar is jaarlijks zo’n 500 miljoen euro aan EU-fondsen uitgegeven om wijnboeren te helpen, maar er is nauwelijks bewijs dat de financiële steun  daadwerkelijk het klimaat of de sector als geheel hebben geholpen, concludeerde de Europese Rekenkamer (ERK). .

In het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid kunnen wijnproducenten financiële steun krijgen om hun wijngaarden te herstructureren, om ze concurrerender te maken en om systemen te installeren om hun ecologische voetafdruk te verkleinen.

De vijf door controleurs bezochte landen – Spanje, Frankrijk, Italië, Griekenland en Tsjechië – waren goed voor 70% van de herstructureringsbetalingen van de EU. De financiering was eenvoudigweg goedgekeurd voor alle in aanmerking komende verzoeken, zonder gebruik te maken van “criteria om projecten te selecteren om het concurrentievermogen te bevorderen”, aldus controleurs.

“In de praktijk waren de projecten niet gericht op het verminderen van de klimaat- en/of milieu-impact van de wijnbouw. Onder bepaalde omstandigheden zagen we dat ze zelfs het tegenovergestelde effect konden hebben, zoals het overstappen op rassen die meer water nodig hebben, irrigatie vereisen te installeren systemen”, aldus de auditors.

“Het bevorderen van het concurrentievermogen van de wijnsector is essentieel en bijzonder relevant voor de EU, maar het moet hand in hand gaan met een betere milieuduurzaamheid”, zegt Joëlle Elvinger, het ERK-lid dat de controle leidde. “In elk geval kunnen we stellen dat de EU wat beide doelstellingen betreft nog resultaten moet boeken.”