Het parlement van Tsjechië heeft besloten dat alle grote supermarkten meer nationale voedselproducten in hun winkelschappen moeten uitstallen. Over twee jaar moet meer dan de helft bestaan uit Tsjechische producten, en over zes jaar driekwart.
De nieuwe regeling is van toepassing op alle voedingsmiddelen die ook in Tsjechië geproduceerd worden; het betreft ongeveer 120 van de huidige ruim 15.000 aangeboden producten. De Tsjechische minister van Landbouw Miroslav Toman zei dat burgers best een “beetje nationalistisch” mogen zijn bij het winkelen, en dat ze vooral regionale producten zouden moeten eten. Hij hekelde dat veel Tsjechen Duitse melk in hun koffie gieten in plaats van Tsjechische melk.
De Tsjechische oppositie omschrijft de maatregel als volkomen absurd, omdat het in de praktijk neerkomt op beperking van import en het duurder maken van voedsel. Daarmee raakt de regering in Praag vrijwel zeker in conflict met de Europese Unie die concurrentievervalsing verbiedt.Duitsland, Frankrijk, Italië en Polen zouden al in een brief hebben aangekondigd dat zij de geplande wet als discriminerend beschouwen voor buitenlandse producenten.
Een woordvoerster van de Europese Commissie gaf toe dat de bevordering van regionale voedselproductie over het algemeen is toegestaan. Dit mag echter niet ten koste gaan van andere EU-landen. Protectionistische maatregelen en discriminatie van producten uit de EU-partnerlanden moeten worden vermeden.
Een van de grootste voedselproducenten van Tsjechië is Agrofert, een conglomeraat van onder meer landbouw-, chemie-, voedselverwerkings- en mediabedrijven dat eigendom was van premier Andrej Babis totdat hij het bedrijf drie jaar geleden in trustfondsen onderbracht.
De EU heeft vastgesteld dat de premier desondanks de indirecte controle over het concern behoudt. Premier Babis was niet aanwezig bij de stemming van 20 januari en zei tegen petrsbureau Reuters dat hij tegen de wetgeving was.
Het Tsjechische wetsontwerp sluit aan bij pogingen van enkele andere EU-landen om hun binnenlandse producten een concurrentievoordeel te geven, bijvoorbeeld via een nationaal label van oorsprong. Het Europese Hof van Justitie heeft echter pas in oktober vorig jaar een baanbrekend arrest gewezen waarin de vereisten voor een nationale aanduiding van oorsprong strikt worden geïnterpreteerd.