Na maanden van intensieve onderhandelingen hebben de Europese Commissie en de Zwitserse regering een belangrijke overeenkomst bereikt om de besprekingen over een nieuw Europees-Zwitsers associatieverdrag te hervatten.
Deze historische doorbraak markeert een nieuwe fase in de bilaterale betrekkingen, die eerder dit jaar op een dieptepunt kwamen. Zwitserland brak toen de gesprekken af vanwege meningsverschillen over de reikwijdte van Europees recht in het land, met name met betrekking tot de juridische positie van buitenlanders en migranten.
Het te vernieuwen associatieverdrag zal meer dan 1200 deels tegenstrijdige overeenkomsten en regelingen vervangen die in de afgelopen decennia tussen Bern en Brussel zijn gesloten. Veel van deze akkoorden zoals over voedselveiligheid, landbouw, klimaatverandering en milieubescherming, zijn verouderd en moeten worden aangepast om beter te kunnen inspelen op hedendaagse uitdagingen.
Een van de kernpunten van de overeenkomst is de oprichting van een geschillencommissie. Dit moet ervoor zorgen dat de Zwitserse wetgeving consistent is met de EU-regels. Het bevat onder meer een arbitragepanel dat oplossingen biedt bij conflicten, vooral als het gaat om rechten van buitenlandse werknemers.
Daarnaast is toegevoegd dat Zwitserland opnieuw zal deelnemen aan wetenschappelijke EU-programma’s zoals Horizon Europe en Erasmus. Dit betekent dat Zwitserse onderzoekers en studenten weer toegang krijgen tot succesvolle Europese projecten en uitwisselingsprogramma’s.
Hoewel het akkoord als historisch wordt geprezen, moet het nog door het Zwitserse parlement en mogelijk via een referendum worden goedgekeurd door de bevolking. Met name de rechtse Zwitserse Volkspartij (SVP) heeft al aangegeven zich tegen bepaalde aspecten van de overeenkomst te zullen verzetten, zoals de bepalingen over het vrije verkeer van personen.