Roemeense president nu herkozen; weg vrij voor herstel pro-EU-koers

EP plenary session - Debate with the President of Romania, Klaus IOHANNIS, on the Future of Europe

President Klaus Iohannis Roemenië is zondag vrij makkelijk herkozen voor een nieuwe ambtstermijn. Hij versloeg in een tweede stemmingsronde zijn socialistische uitdager verpletterend met beloftes om jaren van politieke chaos te beëindigen. Ook heeft hij beloofd de gerechtelijke hervorming te hervatten, die werd vertraagd door opeenvolgende corrupte Roemeense sociaaldemocratische (PSD) regeringen.

Iohannis behaalde ruim 63 procent van de stemmen. Hij lag daarmee duidelijk voor op zijn tegenkandidaat, oud-premier Viorica Dancila van de PSD, die 36,9 procent van de stemmen kreeg.

Iohannis kan in zijn tweede termijn de pro-Europese koers van Roemenië hervatten en voortzetten. Dat zal nu eenvoudiger voor hem zijn omdat hij met een nieuwe regering kan samenwerken die hem steunt. “Vandaag heeft het moderne Roemenië, het Europese Roemenië, het normale Roemenië gewonnen”, zei Iohannis in een eerste reactie. “Het is de duidelijkste overwinning tegen de PSD.”

Het is al enkele jaren politiek turbulent in Roemenië: het parlement gaf maandag de nieuwe regering onder leiding van de nieuwe premier Orban nipt het vertrouwen. Orban volgt Dancila op als premier. Toen haar regering viel na maanden vol schandalen, was dat al de derde Roemeense regering onder leiding van sociaaldemocraten die er voortijdig de brui aan gaf. De regering-Orban zal besturen tot de volgende parlementsverkiezingen, die binnen het jaar moeten plaatsvinden. Maar er zijn ook vervroegde verkiezingen in de lente mogelijk.

Orban hoopt samen met Iohannis het land te zuiveren van corruptie, die welig tiert, ook in politieke middens.

Volgens het Centrale Stembureau in Boekarest lag de opkomst van de kiezers op 49,87 procent. Dat is het laagste niveau sinds de val van het communisme 30 jaar geleden. Bijna een miljoen Roemenen die in het buitenland wonen, gingen echter voor het eerst naar de stembus. De regering had de mogelijkheid om te stemmen op de consulaten verruimd.

In zijn eerste termijn lag de 60-jarige Iohannis voortdurend overhoop met de wisselende sociaal-democratische regeringen. De laatste regering onder Dancila werd ten val gebracht door een motie van wantrouwen; zij moest op 4 november aftreden. De kern van het conflict was de poging van de PSD-partij van Dancila om het strafrecht af te zwakken ten gunste van corrupte verdachten.

Iohannis bekritiseerde dat, evenals de Europese Commissie. De Europese Commissie kritiseert al enkele jaren de gebrekkige Roemeense rechtspraak, de corruptie, en de vriendjespolitiek onder politici, zakenlieden en ambtenaren.