De Poolse oud-minister Jan Krzysztof Ardanowski heeft na meer dan twintig jaar zijn lidmaatschap van van de conservatief-nationalistische PiS-partij opgezegd. In het parlement.gaat hij zich aansluiten bij de populistisch-rechtse oppositiefractie van Pawel Kukiz.
De voormalige landbouwminister zegt ook een nieuwe politieke beweging op gang te willen brengen. Ardaniowski stelt daarmee verkapt ook het leiderschap van PiS-leider Jaroslaw Kaczynski ter discussie.
Een opvallend aspect van Ardanowski’s aankondiging is zijn overstap naar de fractie van Paweł Kukiz. Dat is een voormalige rockmuzikant en politicus die bekendstaat om zijn populistische en anti-establishment opvattingen.
Ardanowski heeft ook aangegeven open te staan voor samenwerking met andere politieke groeperingen, waaronder mogelijk de rechtse Confederatie. Dit zou kunnen wijzen op een bredere strategische alliantie die de politieke dynamiek in Polen verder zou kunnen veranderen.
Bij de recente parlementsverkiezingen won de liberale oppositie van oud-EU-commissaris Donald Tusk voldoende stemmen om de rechtse PiS-coalitie te verslaan. De centrumlinkse coalitie van Tusk is nog fragiel en nog niet goed op elkaar ingespeeld.
Verschillende ontevreden rechtse PiS-leden en politici hebben interesse getoond om zich bij Ardanowski aan te sluiten. Hij heeft de afgelopen maanden herhaaldelijk verklaard dat de tijd van PiS-leider Jarosław Kaczyński ten einde loopt. “Dit paard zal de kar niet langer trekken,” zei hij in een recente toespraak.
Veel Poolse kiezers zijn teleurgesteld over de PiS-koers van Kaczynski. Ardanowski gaf aan dat hij vooral de belangen van de boeren en het platteland wil behartigen. Hij moest enkele jaren geleden als landbouwminister aftreden toen hij zich bleef verzetten tegen omstreden dierenwelzijns-voorstellen van de toenmalige PiS-premier Mateusz Marowiecki.
De onvrede op het platteland over die (overigens weer ingetrokken) voorstellen wordt nu gezien als een van de oorzaken voor het stembusverlies van de PiS-coalitie.
De aankondiging van Ardanowski heeft gemengde reacties opgeroepen. Terwijl sommige analisten sceptisch zijn over de zoveelste afsplitsing aan de rechterzijde van het toch al gefragmenteerde Poolse politieke landschap, zien anderen juist potentie in Ardanowski’s initiatief. De eerstkomende parlementsverkiezingen in Polen worden over ruim drie jaar gehouden.