De parlementsverkiezingen in Groot-Brittannië zullen donderdag uitdraaien op een van de grootste verkiezingsnederlagen voor de Conservatieve Partij van premier Rishi Sunak en zullen de huidige Labour-oppositieleider Keir Starmer aan de macht brengen. Maar het is nog niet duidelijk in hoeverre de Britse politiek het nog steeds verzwegen en genegeerde Brexit-vertrek uit de EU heeft verwerkt.
Het heeft er tot nu toe in de verkiezingscampagne alle schijn van dat Labour vooral geen vast-pinnende uitspraken wil doen, terwijl inmiddels een meerderheid van de Britse kiezers spijt heeft van het Brexit-referendum. Zowel de Conservatieven als Labour lijken het onderwerp te vermijden, hoewel Brexit aanzienlijke gevolgen heeft gehad voor de Britse economie en samenleving.
In plaats daarvan richten beide partijen zich op binnenlandse kwesties zoals de kosten van levensonderhoud, de gezondheidszorg en immigratie. De afwezigheid van Brexit in de debatten heeft geleid tot beschuldigingen van een “samenzwering van stilte” rond een van de meest ingrijpende politieke veranderingen in de recente Britse geschiedenis .
Uit recente peilingen blijkt dat een meerderheid van de Britse kiezers nu spijt heeft van het Brexit-referendum van 2016, waarin een kleine meerderheid stemde voor het verlaten van de EU. Veel kiezers voelen zich misleid door de beloften die destijds werden gedaan en betreuren de economische en sociale gevolgen van Brexit.
Dit sentiment wordt versterkt door het feit dat Groot-Brittannië sinds het vertrek uit de EU te maken heeft gehad met aanzienlijke handelsbarrières en een daling van de economische groei. De blijvende gevolgen van Brexit blijven echter een complexe en grotendeels onbesproken kwestie, zelfs nu het land op het punt staat een nieuwe politieke richting in te slaan.
Keir Starmer en zijn Labour-partij hebben aangegeven dat zij niet zullen aandringen op heronderhandelingen met Brussel om opnieuw toe te treden tot de EU. In plaats daarvan wil Labour de banden met de EU verbeteren en wil het nauwere economische en diplomatieke samenwerking.
Dit pragmatische standpunt lijkt gericht op het vermijden van verdere verdeeldheid en een poging tot het sparen van de kool en de geit. In die zin zit Starner met de erfenis van zijn voorganger Jeremy Corbyn die Labour ook vele jaren op een weifelende en hakkelende Europa-koers hield
Het Institute for Government benadrukt dat Brexit nog steeds een enorme invloed heeft op het dagelijkse leven in Groot-Brittannië. Van handelsbelemmeringen tot personeelsproblemen in verschillende sectoren, de gevolgen van Brexit blijven zich manifesteren.
Het goederenvervoer voor import en export is nog steeds een puinhoop, en veel bedrijfstakken zoals de landbouw kampen met grote personeelstekorten omdat goedkoop ‘buitenlands’ personeel uit Oost-Europese EU-landen niet langer het land in mag.
De aankomende verkiezing zal waarschijnlijk een aanzienlijke politieke verschuiving teweegbrengen in Groot-Brittannië, met Labour dat de macht overneemt van de Conservatieven. De vraag zal vooral zijn of de conservatieve Tories na jarenlang politiek zwabberbeleid (vier premiers in vijf jaar) nagenoeg volledig weggevaagd zullen worden. Ook konden kleine, uitgesproken pro-EU-partijen (LibDem’s, Greens, Rejoin) wel eens veel aanhang krijgen.