Extreemrechts als grootste partij bij formatie Oostenrijk toch gepasseerd

De Oostenrijkse president Alexander Van der Bellen heeft besloten om Karl Nehammer, de leider van de conservatieve ÖVP, te benoemen tot formateur voor een nieuwe coalitieregering. Dit gebeurde nadat geen enkele partijen bereid bleek samen te werken met Herbert Kickl van de extreemrechtse FPÖ.

Die omstreden partij was bij de parlementsverkiezingen van begin oktober als grootste partij uit de stembusstrijd gekomen; de FPÖ behaalde meer dan 29% van de stemmen, maar niemand wil met de pro-Poetin politicus een ​​regering vormen. President Van der Bellen (Groenen) heeft nu Nehammer de taak gegeven om de impasse te doorbreken.

Nehammer staat nu voor de uitdaging om een ​​werkbare coalitie te vormen, in elk geval met de sociaaldemocratische SPÖ. Hoewel er belangrijke beleidsverschillen zijn, met name over belastinghervormingen en klimaatbeleid, is hun coalitie de meest waarschijnlijke optie, aangevuld met steun van de Groenen en/of van de liberale Neos. Een tweepartijencoalitie van ÖVP en SPÖ heeft slechts één zetel meerderheid. De liberalen en groenen zouden in dit scenario effectieve aanvullende partners kunnen zijn.

De rol van de Groenen kan een balans bieden tussen de centrumrechtse en centrumlinkse visies. Hun dominantie ligt voornamelijk bij milieubeleid en sociale rechtvaardigheid, die mogelijk stroef kunnen verlopen in onderhandelingen met de meer traditioneel georiënteerde ÖVP. 

Daarnaast blijven de liberalen van Neos een aantrekkelijke optie, vooral vanwege hun nadruk op noodzakelijke economische hervormingen en progressief beleid, wat aantrekkelijk kan zijn voor zowel de ÖVP als de SPÖ.

De regionale verkiezingen over enkele maanden zullen cruciaal zijn voor de verdere positionering van de rechts-radikale FPÖ en hun mogelijke invloed op toekomstig regeringsbeleid. De vraag is of ÖVP-leider Nehammer de komende weken erin zal slagen een duurzame coalitie te smeden of dat Oostenrijk zal worden geconfronteerd met een verlengde periode van politieke instabiliteit.

De regionale verkiezingen zullen in dat laatste geval een volgende test zijn voor de Oostenrijkse politieke partijen. Als Nehammer succesvol de impasse weet te doorbreken, zou dit zijn ÖVP kunnen versterken, maar een mislukte formatie zou de FPÖ verder in de kaart kunnen spelen en zorgen voor meer verdeeldheid in de Oostenrijkse politiek.