De Libische krijgsheer Khalifa Haftar heeft een oproep van Turkije en Rusland tot een staakt-het-vuren in Libië verworpen. In plaats daarvan kondigde hij voortzetting van zijn militaire operaties aan. Ook heeft hij na een ontmoeting met EU-president Michel een oproep voor een staakt-het-vuren afgewezen. EU-leiders spraken ook met gezanten van de Libische regering.
Haftar zegt dat een heropleving van het politieke proces en de stabiliteit van het land alleen kan worden verzekerd door de “uitroeiing van terroristische groeperingen” en de ontbinding van milities die de hoofdstad Tripoli controleren.
Libië wordt momenteel bestuurd door duellerende autoriteiten, met elk een eigen leger en elk met steun van (deels buitenlandse) milities. De regering van Haftar wordt ondersteund door de Verenigde Arabische Emiraten, Jordanië en Egypte, evenals Frankrijk en Rusland. De regering in Tripoli ontvangt hulp van Turkije, Qatar en Italië.
Haftars troepen lanceerden in april een offensief tegen de hoofdstad, de zetel van de door de VN erkende regering van premier Fayez al-Serraj. De milities van Haftar namen deze week nog de belangrijke kuststad Sirte in.
Ook de EU drong deze week aan op een wapenstilstand. Zowel premier al-Serraj als Haftar was woensdag in Rome voor ontmoetingen met de Italiaanse premier Giuseppe Conte. Conte probeert een bemiddelende rol te spelen bij het tot stand brengen van een wapenstilstand.
Het Turkse parlement heeft donderdag toestemming gegeven voor de inzet van troepen in Libië, na een afzonderlijke overeenkomst over het sturen van militaire experts en in december ondertekende wapens. Het Libyan National Army (LNA) van Haftar, met zijn superieure luchtcapaciteiten en steun van regionale machten, heeft tot nu toe het voordeel gehad in militaire capaciteiten.
Libië is in een chaos gestort sinds een 2011 door de NAVO gesteunde opstand die de al lang bestaande dictator Moamer Gaddafi heeft gedood en is nu verdeeld tussen de GNA en de rivaliserende autoriteiten van Haftar in het oosten van het land.
De spanningen escaleerden vorig jaar toen Haftar een offensief lanceerde om Tripoli te veroveren, geholpen door de VAE en door Russische huurlingen van de Wagner-groep, die wordt geleid door een nauwe bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin – hoewel Moskou dit ontkent.
Het conflict in Libië heeft echter enkele meningsverschillen tussen EU-landen blootgelegd. Frankrijk heeft de kant van Haftar gekozen, terwijl Italië en andere EU-landen Serraj en de GNA ondersteunen, die zij beschouwen als de legitieme, internationaal erkende regering nadat deze aan de macht kwam in een door de VN bemiddelde machtsverdeling.